ESER ADI

54 Prof. Dr. Serpil Aygün Cengiz T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı için anlatımsal bir dil kullanırken konu edebiyat olunca betimleyci bir dil söz konusudur (Kövec- ses’ten akt. Çetinkaya, 2006: 23-29). 3. Psikolojik Folklorun Penceresinden Köyün Kamburu Romanında “Öfke” Kemal Tahir’in romanları üzerine halkbilimsel perspektiften yapılan Er’in (1986) veya Ka- rakaş’ın (2017) metinlerinde olduğu gibi çalışmaların odağında bu romanlarda okurun karşısına çıkan zengin halkbilimsel malzemenin neliği üzerine olduğu görülmektedir. Edebiyat metinlerinde yer alan halkbilimsel malzemenin derlenerek sunulması da alana elbette önemli bir katkı sağla- maktadır, ancak bu çalışmada farklı bir seyir izleyerek Kemal Tahir’in Köyün Kamburu romanında folklorik malzemenin halk psikolojisinin sunumunda nasıl kullanıldığını “öfke” duygusu üzerinden giderek çözümlemeye çalıştım. Bu amaçla da romanda yalnızca “öfke” duygusunun anlatımına yoğunlaşarak halkın öfke duygusunu kültürel olarak nasıl ifade ettiğini ve bu duyguyla baş etmek için hangi folklorik birikimleri nasıl kullandığını analiz etmeyi denedim. 3.1. Kemal Tahir’in Köyün Kamburu Romanı Köyün Kamburu , Kemal Tahir’in ilk basımı 1959 yılında yapılan bir romanıdır. Romanda, yirminci yüzyılın başlarında Çorum’un Narlıca Köyü’nde yaşayan Kerim’in hayatı anlatılmaktadır. Kerim’in on iki yaşındayken kimsesiz kalan babası Ahmet’i tütün kaçakçısı Gâvur Ali Bafra’ya, Laz ağalarına hizmetkâr olarak götürür. Ahmet yıllar sonra köyüne geri döner. Köye ilk geldiği zamanlar yumuşak huylu, sakin bir adam olan Ahmet bir süre sonra kendisine “parpar” laka- bı takılacak kadar parlayan, çok öfkeli birine dönüşür. Parpar Ahmet’i sakinleştirmek için çeşitli yollar deneyen köylüler nihayetinde onu kimsesiz topal bir genç kız olan Ayşe’yle evlendirirler; fakat Parpar Ahmet sürekli eşini dövmektedir. Eşini yedi buçuk aylık hamileyken de öldüresiye dövdüğünü gören köylüler içine cin girdiğine inanarak Parpar Ahmet’i sopayla döverler. Bu dayak sonucunda Ahmet ölür, karısı olay sırasında doğum yapar. Çeşitli bedensel kusurları olan bebe- ğe köylüler Kerim adını takarak bedensel kusurlarından dolayı Çalık Kerim derler. Çalık Kerim bi- raz büyüdüğünde Narlıca Köyü’nde çobanlık ve köy camisinde müezzinlik yapar. Köyden ayrılıp Çorum Medresesi’nde on yıl eğitim görüp yaşadıktan sonra geri döner. Köyü haraca bağlamak isteyen eşkıyayı uzaklaştırmayı başarmasının ardından oynadığı çeşitli oyunlarla köyde bir çerçi dükkânı açarak zengin olur ve köyün en zengin bekâr kadını Petek’le evlenir. 3.2. Köyün Kamburu Romanında “Öfke”Duygusu Bana göre bu romanda tüm metin boyunca anlatılan ve olayları sürükleyen temel duygu “öfke” ve bu duygunun yol açtığı intikam alma isteğidir. Romanın başında anlatılan Parpar Ah- met’in öfkesi ve ardından oğul Kerim’de ortaya çıkan öfke duygusu ve oğulun kendi öfke duygu- suyla baş etmek için ürettiği stratejiler çok dikkat çekicidir. Yediçınar Yaylası romanında Kemal Tahir’in “yedi düvele nam salmış bir öfke” (Kemal Tahir, 1996: 46) olarak tanımladığı Parpar Ahmet’in öfkesini Köyün Kamburu’nda şöyle betimleniyor: “Önceleri işin alayında olanlar artık kara kara düşünmeye başladılar. Uzun Hocanın “Parpar” adını taktığı bu öfke, görülmüş, işitilmiş bir şey değildi. Laz mem- leketi, bu herifin kamına Karadeniz’in gemileri yutan domuzluğunu doldurmuştu da