Ahret Kardeşliği Geleneği ve Trakya Bölgesinin Bazı Yerlerinde Evlenme Geleneklerine Yansımaları

75 Ahret Kardeşliği Geleneği ve Trakya Bölgesinin Bazı Yerlerinde Evlenme Geleneklerine Yansımaları Gelenek, Görenek ve İnançlar “…gider yardım ederim, okurum yasin okurum ona tebareke okurum, oku- yum zaten aretimin annesine….ani öyle görevlerimiz var…” (Tekirdağ/Ergene/Ahi- mehmet Mahallesi). SONUÇ Ahret kardeşliği, sevgi bağıyla sonradan kurulan bir yakınlığı ifade etse de, her iki kişi için de bir ömür boyu süren hatta öldükten sonra da sürmesi beklenen yükümlülükleri ifade eder. Kan bağıyla sahip olunan kardeşlikten daha önemli görülür ve kimi zaman da asıl kardeşlerden daha çok sevilir. Bu sebeple ahret kardeşleri her zaman birbirlerini arar sorar, zor zamanlarında birbir- lerinin yanında olurlar. Yaşayan kardeş önce ölenin vasiyetlerini yerine getirir, diğer akrabaların görevlerini yerine getirmesi konusunda öncü olur. Ahret kardeşliğinin yalnız kadınlar arasında hatta yaşlı kadınlar arasında mevcut olduğu- na ilişkin yaygın bir kanı vardır. Bu durum bir kaynakta şöyle ifade edilmektedir: “Ahret kardeşliği olgusu, yalnız kadınlar arasında yaygındır. Erkekler ara- sında ahret kardeşliğine rastlanılmamasını, geleneksel yaşam biçiminde erkeklerin sosyal güvencelerinin kadınlardan daha çok olması, dul yaşlı erkeğin kendinden yaşça küçük de olsa bir kadınla evlenip yalnızlığını yenebilmesi ve erkeklerin ge- nelde kadınlardan daha erken yaşta ölmelerine bağlayabiliriz” (Balaman 1982;82). Ancak yapılan birçok çalışma içerisinde verilen örnekler ahret kardeşliği uygulamasının sadece kadınlar arasında olmadığı, bir kadınla bir erkeğin de ahret kardeşi olabileceği, iki erkek arasında da ahret kardeşliğinin olabileceğini ve bu uygulamanın çok erken yaşlarda başladığı yönündedir. Bazı yerlerde anne babalarının kararıyla çocuklar daha doğmadan ahret kardeşi olabilmektedir. Anadolu genelinde eskiden beri daha çok yaşlı kadınlar arasında yapıldığı bilinen ahret kardeşliği konusunda, Trakya Bölgesi’nde durum farklıdır. Burada özellikle çocuk yaştaki kızların ve genç kızların ailelerinin de onayıyla ahret kardeşi oldukları görülmektedir. Öte yandan ahret kardeşliği, sadece kadınlar arasında değil erkekler arasında da yapılabilmektedir. İki genç kız arasında sadece sevgiye dayalı olarak kurulan bu bağ, (Tekirdağ ve Kırklareli İllerinin çalışma yapılan yerlerinde) bir ömür boyu, onlar evlendiklerinde ve kendi ailelerini kurduklarında da sür- mektedir. İki ahret kardeşinin eşleri ve çocukları arasında da bu bağın devam ettiğini söylemek mümkündür. Hakiki kardeş kadar yakın olan ahret kardeşlerinin çocukları arasında evlenme yasağı ortaya çıkmaktadır ve bu yasak yedi kuşak boyunca devam etmektedir. Ahreti olan bir kadının çocuğu annesinin ahretine “ahret anne”, onun eşine ise “ahret baba” demektedir. Bu ak- rabalık terimlerinin varlığı da sadece iki kişi arasında değil, iki aile arasında ortaya çıkan bağın ne kadar güçlü olduğunu göstermektedir. Sanal akrabalıklarla ilgili yapılan çalışmalar, bu tür akra- balıklarda gerçek akrabalıklarda olan geçişlilik özelliğinin olmadığını göstermiştir. Oysaki Trakya Bölgesindeki ahret kardeşliği uygulamalarında bu kuralın kısmen bozulduğu görülmektedir.

RkJQdWJsaXNoZXIy NTU4MTgx