Anadolu Masallarında Yemek ve Yiyecek Kültürü Üzerine Tespitler
157 Anadolu Masallarında Yemek ve Yiyecek Kültürü Üzerine Tespitler Maddi Kültür Peri Kızı ( Özçelik 2004, s.314) masalında peri kızı olan gelinine göz koyan padişahın oğlundan olmayacak işler istemesi ve yapmaması durumunda boynunun vurulacağını söylemesi üzerine kurulur. Oğlan ne istediğini sorunca babası “bir çingil üzüm getireceksin. Dünya âleme yetecek, bitmeyecek” demiştir. Peri kızı olan karısının yardımıyla oğlan üzümü bulmuştur. Padişah ile çocukları (Helimoğlu Yavuz 2002, s.203) masalında da bundan önceki masal- da olduğu gibi padişahın gelinine göz koyması üzerine oğlundan kırk askerin yiyeceği ama yine de bitiremeyeceği bir salkım üzüm ister. Terzi ile Karısı ( Helimoğlu Yavuz 2002, s.212) masalında terzinin karısını havuz başında gören padişahın oğlu nolursa olsun bu sevdadan vazgeçmemiş ve padişah en sonunda terziyi yanına çağırtarak ondan bir salkım üzümle bütün şehri doyurması hatta artırması için üç gün süre vermiştir. Buna şaşıran ve kızan terzi olayı karısına anlatmış ve karısı terziyi babasına yollamış ve “Kızınız bağdan bir salkım üzüm istiyor” demesini söylemiştir. Terzi üzümü alıp gelirken yolda emin olmak için salkımdan yemeye başlamış ve bakmış ki ne kadar yerse yersin üzüm salkımdan hiç eksilmemiştir. Yine Konuşan Bebek (Bakırcı 2006, s.210) ve Hz. Hızır ve Üç Kardeş (Bakırcı 2006, s.221) masallarında da bir salkım üzümün herkesin yiyeceği fakat eksilmeyeceği anlatılmıştır. Üzüm dışında karşımıza çıkan diğer kerametli yiyecekler ise yumurta, elma ve cevizdir. Prenses Kurbağa (Göde 2011, s.200) masalında oğlunun karısını görüp çok beğenen padişah kızla evli kalabilmesi için oğluna sunduğu üç şarttan ilki bir yumurta ile bütün ülkeyi do- yurmasıdır ve şehzade, karısının da yardımıyla şartı yerine getirir. Diğer masallar ile olay örgüsü bakımından benzerlik gösterse de istenilen yiyecek farklı olmuştur. Keloğlan masalında (Göde 2011, s.276) masalında devin verdiği elma ve ceviz ağacının fidanını bahçeye diken Keloğlan, elmadan yüzlerce ve cevizden de odaları dolduracak kadar ürün almıştır. Yazı Bozulmamış (Özçelik 2004, s.345) masalında da vahada ağacın altında oturan ada- mın her yemek zamanı Tanrı tarafından bir salkım üzüm yemesi ve ibadetine devam etmesi de kerametli yiyecekler içine girebilir. Kerametli yiyeceklerden sonra masallarda sıklıkla karşımıza çıkan büyülü/sihirli yiyecek grubu incelenen masallarda karşımıza fazlasıyla çıkmıştır. Dipsiz Kuyu (Göde 2010, s.216) masalında saklanabilmek adına elmaya dönüşen kişi; Kara Erik Sarı Erik (Göde 2010, s.266) masalında kara erikten yiyen oğlan oracıkta felç olurken sarı erikten yiyince eski haline dönmesi; Üç Karpuz Güzeli (Seyidoğlu 1999, s.188) masalında karpuzun içinden çıkan dünya güzeli kız; Akkavak Kızı (Bakırcı 2006, s.49) masalında bir bey oğlunun çaydan akan üç karpuzu tutup kesmesiyle birlikte bu karpuzların içinden biri sarı biri kara biri dünya güzeli üç kızın çıkması; Zengin ile Fakir Kız Kardeşler (Göde 2011, s.279) masalında zengin kardeşin ekmeği kesmesiyle kan fışkırması; Üç Narlar (Seyidoğlu 1999, s.192) masalında narların içinden çıkan huri kızları anlatılmaktadır.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NzMzNDcy