Ankara Radyosu’nda Halkevleri Sanat ve Folklor Saati

156 Erol EVCİN T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı çıkarılması, beldede söylenen maniler ve halk şiirleri üzerinde araştırma yapılması, ziraat işleri ile küçük el sanatlarına ait âdetler üzerinde çalışmalara başlanması önem arz eden çalışmalar arasında değerlendirilmişti. 113 Bu dönemde memleket türkülerini kaybolmadan sistemli bir şekilde tespit etmek üzere Devlet Konservatuarı uzmanlarından teşkil edilerek Anadolu’nun değişik bölgelerine gönderi- len Derleme Heyeti; CHP, Halkevleri ve Halkodaları ile işbirliği içinde çalışmaktaydı. Millî Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel, CHP Genel Sekreterliği’ne gönderdiği 9 Eylül 1943 tarihli yazı ile özellikle Yozgat Halkevi’nin bu konuda gösterdiği ilgi ve üstün gayretleri şükranla yâd etmişti. Bu çalış- maların devam ettirildiği bir sırada, 1943’te düşünülmesine karşın gerçekleştirilemeyen Yozgat Halkevi programının 13 Nisan 1944 tarihinde hayata geçirilmesi kararlaştırılmıştı. 114 Söz konusu programda önceki yıllarda yürütülen hazırlık çalışmaları çerçevesinde ilk olarak Halkevi Reisi Öğretmen Fazlı Bilecen Yozgat’ın tarihî, tabii, edebi ve ticari özellikleri hakkında bilgi vermişti. Yozgat düğünü tasvir edilmiş ve Yozgat Halk Musikisi Ekibi “Bozlak”, “Bozlak Altı” ve “Sürmeli” gibi yöresel ezgileri icra etmişti. Bütün yurtta ilgiyle karşılandığı anlaşılan programın ardından Yozgat Halkevi Temsil Şubesi Ankara Halkevi’nde de yöresel oyunlarından örnekler sunmuştu. Ulus gazetesinde belirtildiği üzere: “Anadolu’nun ortasında sert ve sıhhatli bir havada, tabiatın rağmına ve tabiatla bağdaşarak yetişen yayla çocuklarının bütün karakterini verebilen yerli oyun- ların oynandığı ve dakikalarca alkışlanan” 115 etkinliğe Mevhibe İnönü’nün yanı sıra birçok il ile milletvekilleri tarafından da katılım sağlanmıştı. 116 Kula Halkevi, kazanın folklorik özelliklerini ve türkülerini sunmak üzere hazır bulundukları- nı CHP Genel Sekreterliği’ne bildirmişti. 117 Buna cevap olarak HSFS programına hazırlık yapmak üzere muhitteki halk müziği aletleri, programda sunulacak mahalli yaşayışa ait âdetler, halk mu- sikisi alanında başarılı görülen sanatçılar, sunulacak halk türkülerinin sözleri ve programda icra edilecek programın ana hatları hakkında Genel Sekreterlikçe bilgi talep edilmişti. Halkevi Başkanı Ali Öner programda söylenecek türkülerin genellikle kına gecelerinde ve düğünlerde kız ve oğ- lan evinde çalınıp söylenen türküler olduğunu belirtmişti. Kula muhitinde yerleşik bir âdet olarak yarensiz düğün yapılamayacağını vurgulayan Öner, bu suretle HSFS programında 10 kişilik bir yaren heyeti ile muhitin sanatkârlarından beş kişilik diğer bir grubun sazlı ve sözlü olarak mahalli türküler ve bir oyun havası icra edeceğini ifade etmişti. Yaren faslından sonra ise kadınlar ara- sında bir “Kına Öğme” şarkısı ile geline kına yakılacaktı. Sevda türküleri arasında, daha çok orak tarlalarında kadınlar ve erkekler tarafından toplu olarak söylenen “Çekirdeksiz Fatma Türküsü”, Selendi havalisinde çok söylenen “Selendi Havası”, söylenen ve eşliğinde oynanan “Selendi Zey- bek Havası” yer almıştı. Yine söylenip oynanan halk türküsü ve oyunu “İğdenin Dalı Gevrecik Olur”, Kula’nın Menye köyünden Hacı Perişanoğullarından Yiğit Ahmet’in sevdiği kızı kaçıracağı korkusuyla namlı derebeyi Hacı Kasımoğlu tarafından Koçaklı nam jandarmaya vurdurulmasını dile getiren “Yiğit Ahmet Türküsü”, halk arasında, meclislerde ve düğünlerde söylenen “Fincanın Bir Dalı Pembe”, Kula’nın Mıdıklı köy ile Borlu bucağı beyleri arasında meydana gelen gerginlik 113  BCA , 490.01.1037.990.1, 20.12.1943. 114  BCA , 490.01.1038.995.1, 11.02.1943 ve 06.04.1944. 115  “Ankara Halkevi’nde ve Radyoda Yozgat Gecesi”, Ulus , 15.04.1944, s.2. 116  “Yozgat Halkevi”, Radyo , C.3, S.30, 15 Mayıs 1944, s.22; “Folklör: Yozgat Gecesi”, Yozgat , S.1091, 29 Nisan 1944, s.2. 117  BCA , 490.01.1038.991.1, 30.10.1944.