Ankara Radyosu’nda Halkevleri Sanat ve Folklor Saati

139 Ankara Radyosu’nda Halkevleri Sanat ve Folklor Saati Genel Konular riayet edilmesi konusunda olabildiğince hassasiyet göstermekteydi. Öyleki bu taleplere iki ay için- de tatmin edici bir cevap veremeyen Halkevlerinin program listesinden çıkartılacağı belirtilmişti. Buna göre listede evlenme âdetleri, esnaf teşkilatı âdetleri, bayramlar, âşık atışmaları ve âşık meclisindeki terennümler, hikâyeler, masallar, atasözleri, bilmeceler, fıkralar, tekerlemeler, mu- sikili halk temsilleri, pehlivanlığa dair âdetler, türküler, denizcilikle ilgili âdet ve gelenekler, halk oyunları ve oyun havaları yer alıyordu. 32 CHP Genel Sekreterliğince HSFS’nin içeriği halkın ilgisini çekebilmek üzere çeşitli etkinliklerle zenginleştirilmeye çalışılmıştı. Program hazırlıkları çerçevesinde ülkenin her tarafındaki halk sanatkârları ile temas hâlinde olunmuş, diğer yandan konu ile ilişkili kitap, mec- mua ve plak türünden yayınlar bir araya getirilip tasnif edilmişti. Genel Sekreterlikten İstanbul Belediye Reisliği’ne gönderilen 15 Kasım 1941 tarihli yazı ile İstanbul Konservatuarı’nın bu yöndeki çalışmalarından da istifade edilmek istendiği belirtilmiş, Konservatuarın folklor arşivin- deki plaklardan, kitap ve nota neşriyatından birer tane gönderilmesi suretiyle destek talebinde bulunulmuştu. 33 Nitekim bu talep doğrultusunda Konservatuar arşivinde esas nüshalardan fazla olarak bulunan 107 plak ve 16 ciltlik neşriyat Belediye Daimi Encümeni’nin kararıyla Genel Sek- reterliğe gönderilmişti. Hatta söz konusu materyaller hakkında izahatta bulunmak üzere bir yetkili de Ankara’ya gönderilerek, teslimat ve bilgilendirme için görevlendirilmişti. 34 Talep edildiği takdir- de, gerekli maddi desteğin sağlanması durumunda kopyası bulunmayan plakların da çoğaltıla- rak Genel Sekreterliğe gönderilebileceği bildirilmişti. 35 Nitekim ilerleyen süreç içinde Anadolu dini folklor neşriyatı ile Bektaşi nefeslerine ilişkin doküman da talep üzerine Konservatuar tarafından Genel Sekreterliğe gönderilen folklor malzemesi arasında yer almıştı. 36 İlk programları takip eden süreçte HSFS’nin ülke sathında büyük bir ilgiyle karşılandığı an- laşılmaktadır. Bu münasebetle müzisyen Halil Bedii Yönetken’in: “Türk kültürünün çiçekleri olan eski, güzel halk â detlerimizi değerlendirdiği için ne kadar sevinsek yeridir.” şeklindeki bir ifadeyle programın önemini izah ettiği görülmektedir. 37 Bu yıllarda Ankara Radyosu’nda Halk Musikisi Uzmanı olarak görev yapan Sadi Yaver Ataman da: “Radyo denince akla derhal folklor geliyor. Folklorsuz radyo neşriyatını tadsız ve manasız buluyorum. Mill î kültür ve propaganda yayımının en müşahhas misalini veren radyo ile bir millet varlığının en esaslı kültür maddelerini ihtiva eden folklor o kadar birbirinin malı ki başka türlü düşünmek içimden gelmiyor.” diyerek folklor ile radyo yayınları arasındaki yakın ilişkiye temas etmiştir. Ataman’ın HSFS programı münasebetiyle folk- lor unsurlarını mahallinde icra eden halk sanatçıları ile kültür taşıyıcılarının radyoya çıkarılması konusunda çok önemli bir hizmete imza atıldığını belirtmesi de dikkate değer bir ifadedir. 38 Cum- huriyet döneminin ilk kuşak bestecilerinden Faik Canselen de söz konusu programın muhtelif şehirlerin musikileri ile özelliklerini öğrenmek üzere güzel bir fırsat teşkil ettiğini, “memleketinin havasını getiren ve su katılmamış türküler söyleyen yerli sanatçıları dinlemenin çok faydalı oldu- ğunu” belirtmiştir. 39 32  BCA , 490.01.1039.997.1, 07.12.1945. 33  BCA , 490.01.1037.988.1, 15.11.1941. 34  BCA , 490.01.1037.988.1, 12.12.1941. 35  BCA , 490.01.1037.988.1, 16.03.1942. 36  BCA , 490.01.1037.988.1, 24.03.1942. 37  H.B. Yönetken, “Radyoda Folklor ve Sanat Saatları”, Ülkü , C.1, S.11, 1 Mart 1942, s.25. 38  Sadi Yaver Ataman, “Radyo ve Folklor”, Varlık Dergisi , Ankara, 01.05.1943, s.404-405. 39  Faik Canselen, “Musiki Hareketlerine Toplu Bir Bakış”, Ülkü , C.3, S.27, 1 İkinci Teşrin 1942, s.23.

RkJQdWJsaXNoZXIy NTU4MTgx