Bursa İli Toplu Çalma Söyleme Gelenekleri (Danışık - Erfene)

239 Bursa İli Toplu Çalma Söyleme Gelenekleri (Danışık - Erfene) Müzik, Oyun ve Eğlence Bu arada; Muhabbetteki delikanlılardan birisi “Başkan…. numuneyi once sende bir göre- lim. Sen bize söylüyorsun ama! Önce biz numuneleri sende bir görelim, daha sonra biz de bir ça- resine bakarız. Bunun üzerine muhabbeti yöneten başkan Eğer sakladı ise, numunelerini çıkartıp göstererek, “Buyrun ben numunemi sakladım” der. Daha sonra orada bulunan herkese numuneleri saklayıp-saklamadıkları sorulur. Saklam- ış olanlar hep bir ağızdan veya teker teker, sakladık diye cevap verirler. Numunesi olmayıp da saklamayanlara cezalar verilir. Mesela; muhabbetteki insanların canı lokum çekti, Cezalı olan- lara denirki! “Gelin bakalım, sen üç okka bisküvi, iki kişi de bir sandık lokum getireceksiniz”der. Gecenin geç saatleri bile olsa bu numuneler bulunup mutlaka getirilecektir. Bu cezanın dışında ayrıca su getirme cezası vardır. Cezalı olan kişinin eline topraktan yapılma büyükce bir testi verilir. Köyün en uzak çeşmesi neresi? Mesela köyün en uzak yerindeki mezarlığın içindeki çeş- meden üstelik gecenin bir yarısı gidip testiyi doldurup gelecek. Burada diğer cezada olduğu gibi mezarlığa giden adamın ardından bir şahit gönderilir. Mezarlıktaki çeşmeye gitti mi? Gitmedi mi? Kontrol edilir. Eğer şahitin verdiği bilgilere gore cezalı kişi mezarlığa su doldurmaya gitmediyse, dalavereci, yalancı kişi olarak algılanır, toplumdan dışlanır. Bunun dışında evlenmek için kimsel- er bu gence kız vermezler. Geç vakitlerde; herkes evlerine dağıldıktan sonra genç delikatlı ve efratlar muhabbeti yap- mak için gitmeyip kalırlar. Muhabbet ve eğlence düğün odasında değilde; köy odasında yapılır. Gençler ve efratlar hep birlikte gecenin geç saatlerinde köy odasına çekilirler. Çalgıcılar da köy odasına geçerler. Bu arada; çalgıcılara düğündeki emeklerinden dolayı paraları verilir. Saymış olduğumuz bu toplu çalma-söyleme gelenekleri içerisinde “Erfene” toplantılarının olduğu kadar, “Danışık” toplantılarınında yöre kültürü ve yöre insanı için ayrı bir önemi vardır. Buradaki Danışık cümlesi; insanların bir araya gelerek birbirleriyle tanışması, kaynaşması, fikir alış-verişinde bu- lunmalarını, eğlence de yapılacak olan iş bölümünü konuşmalarını anlatmaktadır. Bu toplantılar da genellikle düğün akşamı veya düğünden sonraki gece yapılmaktadır. Bu arada; Bursa Ili Dağ Yöresi köylerinin düğünleri iki veya üç gündür. Burada birinci günü “ Danışık Gecesi ” ikinci günü “ Kına Gecesi ” üçüncü günü ise; “ Güvey Salma ” yanı “ Gerdek Gecesi ”dir. Düğün günü, düğün sahibi bütün köylüye okuntu yani davet gönderir. Davete gelen mis- afirlerle birlikte, akşam yemeği ve muhabbet için düğün evinde toplanılır. Eğer yaz günü ise mey- danda-Kış günü ise hava muhalefetinden dolayı kadın-erkek evlerde ayrı ayrı yerlerde toplanırlar. Kadın olsun erkek olsun düğün günü davet edilen misafirlerle birlikte yapılan geceye “Danışık gecesi” denilmektedir. Düğün sahibinede danışılarak-haber verilerek geceye gelen-davet edilen konuklar arasında bir görev dağılımı yapılır. Düğün sırasında yapılması planlanan işler düğün sa- hibine de danışılarak yapılacak olan çalışmalar görev bölümü yapan kişiler tarafından belirlenir. Dışarıdan gelecek konakçı yani misafirleri kim alacak, kim misafir edecek, kim konak sa- hipliği yapacak diye tespit edilir. Bununla ilgili ev sahibi veya düğün sahibi kafa yormaz. Çünkü; bu iş için görevlendirilmiş kişiler vardır. Konu-komşunun konakçı yani misafirlerleri karşılama-yer- leştirme işlemleri tamamlandıktan sonra; yemek faslına geçilir. Yemekten sonra da gecenin en önemli ve en eğlenceli Bölümü olan musiki ile fasıl bölümüne geçilir.

RkJQdWJsaXNoZXIy NzM2ODUz