Canlandırılan Unsur: "İbrahim Mütefferika Kağıt Müzesi"

413 CANLANDIRILAN UNSUR: “İBRAHİMMÜTEFFERİKA KÂĞIT MÜZESİ” Esin EKİNCİ 1 Kâğıt Bilim ve Sanat Sözlüğüne göre kâğıt: Hamur durumuna getirilmiş türlü bitkisel maddeler- den yapılan, yazı yazmaya, baskı yapmaya, bir şey sarmaya yarayan kuru, ince yaprak olarak tanımlanan kâğıt; eğitim, sağlık, ticaret, sanat, mimari, ekonomi gibi hayatımızda önemli yere sahip birçok alanda kullanılmaktadır (Türk Dil Kurumu, 2007). Yazının bulunuşunun ardından yazı yazılacak malzeme arayışı ortaya çıkmış, bölgeden bölgeye farklı çözümler bulunmuştur. Eski Mezopotamya’da kil tabletler, Eski Mısır Uygarlıkların- da Papirüs, Roma Döneminde ve Orta Çağ’da ise yazı malzemesi olarak parşömen kullanılmıştır (Dölen, 2013). Kâğıdın Tarihçesi İlk kâğıdın Çin’de Ts’ai lun tarafından M.S. 105 yılında bulunduğu kabul görmektedir. Çinliler bu sanatı uzun süre gizlemişlerdir. (Müslümanlar) 751 Talas Meydan Muhare- besinde Müslümanlara esir düşen Çinli kâğıt ustalarından kâğıt imalatını öğrenmişlerdir. Se- merkant’a buradan İslam dünyasına hızlıca yayılmıştır. Kaynaklarda bundan önce 7. yy. da Se- merkant’a Çin kâğıdı ithal olarak geldiğinden bahsediliyor. Halife Harun Reşit zamanında 739’te Bağdat’ta ilk kâğıt imalathanesi kurulmuştur. Bunu Şam, Trablus Şam, Hama, Yemen, Mısır takip etmiştir (Akyol, 2004). 1  Folklor Araştırmacısı-Yalova Kültür ve Turizm Müdürlüğü, esin.ekinci@kulturturizm.gov.tr