Çorum Kültür Envanteri

5 Dünya’nın bilinen binlerce yıllık tarihinde Anadolu’nun konumu şüphesiz ki en müstes- na yere sahiptir. Anadolu toprakları üzerinde kurulmuş, gelmiş geçmiş sayısız medeniyet- ler içerisinde; Çorum toprakları, Anadolu’da kurulan ilk merkezi devlete, ilk imparatorluğa ev sahipliği yapmanın onurunu daima yaşa- maktadır. Şimdiye kadar yapılan bilimsel araştırmalara göre; Kalkolitik Çağdan itibaren günümüzden sekiz bin yıl önce insanoğluna ev sahipliği yapan bu topraklar, Eski Tunç Çağı’nda yerli halk Hattilere, M.Ö. II. bin yılda Hitit İmparatorluğuna, M.Ö. I. binde Friglere, Helenistik döneme, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlıdan gü- nümüze kadar bizlere vatan olmuştur. Çorum, Anadolu’da ilk merkezi devleti kuran ve bu topraklara 350 yıl başkentlik yapmış olan Hititlerin başkenti Hattuşa, diğer önemli Hitit kentleri Alacahöyük ve Ortaköy-Şapinuva gibi örenyerleri ile önemli olay- lara sahne olmuş ve tarihe damgasını vuran ilklerin yaşandığı ender illerden birisidir. Böylesine köklü bir medeniyetin ve bu medeniyetlere ait kültürlerin bir pota içerisinde yoğrulup bir arada kaynaştığı Hitit medeniyetinin başkenti Hattuşa, Alacahöyük ve Şapinuva ile diğer önemli yerleşim yer- lerinin ilimiz sınırları içerisinde olması Çorum’u adeta bir açık hava müzesi haline getirmiştir. Ülkemizde UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ndeki 9 değerden biri olan Hattuşa, İlimizin kültürel kimliğinin de temsilcisi konumundadır. Anadolu’nun yerli halkı Hattiler ile kaynaşarak her alanda daha üstün ve devamı niteliğindeki Hitit kültürünü oluşturan bu insanlar, çağdaşları Mısır imparatorluğu ile dünyanın bi- linen ilk yazılı barış antlaşması olan Kadeş Barış Antlaşmasını imzalayarak kendilerinden sonraki kuşaklara barış mesajları vermişlerdir. Ülkemizi, dünya ve Avrupa’dan farklı ve ayrıcalıklı kılan en önemli eşsiz özelliği başka hiçbir ülkede bulunmayan ve elde edilmesi de mümkün olmayan doğal ve kültürel mirasımızın zenginliğidir. Çorum, ülkemizin bu zenginliğine somut ve soyut olan kültürel değerleri ile birlikte her alanda en iyi hizmeti verme çabasındadır. İlimizde Dünya Miras Alanı olarak kayıt altına alınan kültürel değerler yanında Çorum Müzesi ve il ge- nelinde bilimsel yüzey araştırmaları sonucunda bilim adamları tarafından tespit edilen çeşitli dönemlere ait yüzlerce taşınmaz kültür varlığı bulunmaktadır. Bunları, gelecek kuşaklara aktarabilmek bizlerin görevleri arasında yer almaktadır. Kültürel değerlerimizi bizden sonraki nesillere bırakabilmek için onları korumakla birlikte, insanlığın ortak mirası olan bu değerlerin envanterlerinin çıkartılarak kayıt altına alınması da çok önem arz etmektedir. İlimizi diğerlerinden farklı kılan bu zengin değerler kültürel alt yapıya da kaynaklık edecek nitelikte- dir. Koruduğumuz her değer geleceğe açılan bir kapıdır. Bu nedenlerle doğal ve kültürel varlıkları koru- mak hepimizin görevi olmalıdır. Çorum’un kültürel değerlerini toplumla paylaşmak adına önemli katkılar sağlayacağına inandığım bu kültür envanterinin hazırlanmasında katkıda bulunan İl Kültür ve Turizm Müdürü Ali ÖZÜDOĞRU’yu; kitabın bütün aşamasında özveri ile çalışanlar ve büyük emeği geçenler Müze Müdür V. Arkeolog Dr. Önder İPEK, Çorum Müzesi Uzmanları Banu ÇİLİNGİR, Hatice İPEK ve Metin ÇAKAR, Yrd. Doç.Dr. M. Mete TAŞLIOVA ile danışmanlar Prof. Dr. Tayfun YILDIRIM ve Doç. Dr. Tunç SİPAHİ’yi kutlar, teşekkür ederim. Mustafa TOPRAK Çorum Valisi SUNUŞ