Datçada Guş Dutmak ve İpek Dokumacılığı, Muğlada Guş Dutmak

253 Datça’da (Muğla) “Guş Dutmak” ve İpek Dokumacılığı Maddi Kültür Kozalar 11. günde toplanmaktadır. Kozaların bir kısmı kelebeklerin çıkıp yumurta verme- si için ayrılmakta diğerleri ise boğma denilen bir yöntemle içindeki tırtıllar öldürülerek iplik elde etmek için kullanılmaktadır. Kelebeklerden elde edilen yumurtalar belli koşullarda saklanarak ba- harda, dut ağaçlarının yapraklanmasıyla bir kuluçka süresinin ardından tekrar tırtıl olarak yaşama dönmekte ve koza elde etmek için kullanılmaktadır. Kozalar oluştuktan sonra sıra guş çekmeğe yani ipek çekmeğe gelmektedir. Guş Çekmek İplik elde etmek için kullanılacak kozaların 4-5 gün içersinde sıcak suya sokularak çekil- mesi gerekmektedir. Aksi halde guşlar kozayı delerek kelebek olup uçup gitmektedir (muzaffer Özgen). Bunun için eskiden köyde eş dost çağırılıp hep birlikte güle oynaya guş çekilmektedir (Osman Akın). Guş çekmek için gelenlere düğün yemeği gibi yemek hazırlanmaktadır (Gülseren Karaköse). Bu yemek en az bürümcük çekimi kadar önem taşımaktadır. Bürümcük çekme işi, her yılın aynı günlerinde yapıldığı için yemek çeşitleri değişmemektedir. Nihat Akkaraca buna, yılın menüsü gibi demektedir. Başrolde gabak dolması, gabak çiçeği dolması, üzüm yaprağı dolması, patates ve kabak kızartması (yoğurtlu), tabii çorba ve bulgur pilavı bulunmaktadır (Fotoğraf4). Bürümcük sahibinin çekilecek kozası çok fazlaysa keşkek de pişirmektedir (Muzaffer Özgen). Fotoğraf 4.Guş çekmek için gelenlere verilen yemek (Fotoğraf: Güseren Karaköse) Köyün meydanında çevreden toplanan odun parçaları ile ateş yakılarak kazanlar üzerine konulmaktadır. Kazanın üç tarafı orada bulunan topraktan elde edilen çamurla sıvanarak kapa- tılmaktadır. Böylece hem ısı kaybı hem de dumanın çevreye rahatsızlık vermesi önlenmektedir (Fotoğraf 5).