Denizli İli Çal İlçe ve Yöresi Geleneksel Kadın Giysi Özelliklerinin Giyim Kültürü Açısından İncelenmesi

236 Öğr. Gör. Nesrin KACAR T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Çal yöresinde genellikle kızlar gelin olurken ve evlendikten sonra da düğünlere, kına ge- celerine, bayram kutlamalarına giderken fesin üstüne ipek erbiyi (ot erbi = kendi kendine erir) ör- terler. İpek erbinin küçüğü fesin etrafına sarılır, büyüğü fesin üstüne örtülür. Yörenin bazı yerlerin- de de düğünde gelin giderken gelinin başına, üzerinde madeni pullarla işlenmiş motifler bulunan, kırmızı renkli bele kadar uzun al boyma örtü ile gelinin yüzü örtülür. Günümüzde halen köylerde bazı gelinlerin başına baba evinden koca evine giderken duvağın üstüne al boyma örtmektedirler (fotoğraf: 16, 17, 18, 19, 20). Fotoğraf 19: İpek (ot) erbi ve çeki (fese sarılan) İpek Erbi Fotoğraf 20: Al boyma Fotoğraf 21: Sarı hindi, dastar, yağlık Aynı zamanda yörede tarımcılığın çok yaygın olması dolayısıyla güncel hayatta “ipekli sarı hindi” “dastar” “yağlık” adları verilen başörtüsü bağ bahçe sezonlarında birçok kişi tarafından hemen hemen her gün sıkça kullanılmaktadır (fotoğraf: 21). Gelinlerin başlarını süslemek amacıyla düz renkli parlak elişi kâğıtlarından ince ince kesilerek hazırlanan cığa, tahta kaşığın sapına bağlanır ve kulakların yanına gelecek şekilde başın her iki tarafına tutturulurdu (fotoğraf: 22). . Gelin olurken yünden kare biçiminde olan, mavi- sarı, yeşil renk ve çiçek desenli kozalı şal guşak (goca guşak) enterinin üzerine muska biçimine getirilip üçgen ucu arkadan sarkıtılarak bele bağlanır. Gelin olduktan sonra da kadınlar guşak bağlamaya devam ederler. Çal yöresinde gelin olmayanlar guşak bağlamazlar. Bele bağlanan bu guşağın kenarları püsküllü olduğu için kozalı denilmektedir. (fotoğraf: 23).