Halk Kültürünün Ve Geleneğin Tiyatro Sanatının Araçlarıyla Yeniden Üretimi Ve Geleceğe Taşınması

63 Halk Kültürünün ve Geleneğin Tiyatro Sanatının Araçlarıyla Yeniden Üretimi ve Geleceğe Taşınması Müzik, Oyun ve Eğlence İkincisi, DT Repertuvarına kabul edilen tiyatro oyunlarının belli aşamalardan geçirilerek havuza kazandırılmasıdır. Bu da, oyunların, uzman iki dramaturg tarafından akademik ve sanat- sal ölçütlere uygun olarak incelenip, raporlanması; oyunların bu raporlarla birlikte yedi kişiden oluşan DT Edebi Kurulu tarafından değerlendirilmesiyle gerçekleşmektedir. Devlet Tiyatroları, ulusal tiyatromuzu biçimlendirmeye yönelik bir çabayla geleneksel Türk tiyatrosu türlerine uygun yazılmış oyunlar ile Meşrutiyet ile başlayan Cumhuriyet ile de devam eden yenileşme hareketi doğrultusunda Batılı formlara repertuvarında yer vermiştir. Bildiride, Doğulu ya da Batılı form ayırmaksızın geleneksel olanın izlerini sürerken halk kültürü açısından oyunlardaki konu seçimlerine, kullanılan motiflere ve geleneksel formları kullanma biçimlerine bakılarak günümüz seyircisi ile nasıl bir ilişki kurduklarına dikkat çekilecektir. Repertuvar havuzunda yer alan oyunların bir grubunda, halk kültürü öğeleri, oyunun bü- tününü belirlemekte ve tüm oyunun iskeleti bu kültürel öğenin üzerine kurulmaktadır. Bazı oyun- larda da halk kültürüne ait geleneksel unsurların Batı tiyatrosu formu içinde işlenerek organik bir birlik oluşturduğuna rastlanır. İncelenen oyunlardan bazılarında, anlatı, masal, destan ya da ritüellerin kullanılması söz konusudur. Bu örneklerde, bazen oyun metinleri, bütünüyle ele alınan kültürel kodların çevresinde yapılandırılmış; bazen de bu kodlar oyunun belli yerlerinde anlatı for- munda kullanılmıştır. Örnekler ele alınırken kültürel kodların kullanılma biçimleri dikkate alınarak gruplama yapılmıştır. Ayrıca yetişkinlere ve çocuklara yönelik yazılan oyunlar ayrılmıştır. 3.1. Geleneksel Türk Tiyatrosu 3.1.1. Köy Seyirlik Oyunları Köy seyirlik oyunlarının, kaynağından Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosu sahnesine ta- şınmasında kuşkusuz en önemli isim Prof. Dr. Nurhan Karadağ’dır (Görsel-1). Karadağ, alanda yaptığı derlemeleri sahneye taşıyarak köy seyirlik oyunlarının yeniden üretilmesine öncülük yap- mıştır. (Görsel-1/Nurhan Karadağ) (Görsel-2/ Düğün Evi Oyun Evi) Karadağ’ın DÜĞÜN EVİ OYUN EVİ oyununda kırsal kesimde yapılan bir düğüne katılan kadınların ve erkeklerin çıkardıkları oyunlar ele alınır (Görsel-2). Erkekler; damat giydirme seyirli-