Kırklareli’nde Kaybolmaya Yüz Tutmuş Bir Meslek - Çömlekçilik

336 Zekeriya KURTULMUŞ T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı 4. BİÇİMLENDİRME Kırklareli çömlekçiliğinde biçimlendirme ayakla döndürülen çarkta yapılmaktadır. Kaynak kişimiz Hüseyin ustanın halen kullandığı çark, dedesinden babasına, babasından da kendisine kalmıştır. Yani bu da demektir ki, 1920 yıllarından beri aynı çark ve yöntemle çömlekçilik devam ettirilmektedir. Kırklareli’de yapılan arkeolojik kazılardan elde edilen bulgu ve bilgilerden; Trak- ya’ya çömlekçi çarkının M.Ö. 8. yüzyılda Yunan koloni yerleşimleri ile geldiğini ve Roma döne- minde yaygınlaştığını öğreniyoruz. Çark; ayakla döndürülen, tahtadan yapılmış, 80 cm çapında dairevi bir parça, bunun içinden geçen 1 m. yüksekliğinde silindir demir, bu demirin en altında yuvası bulunan bilye, en üstünde de tabla denilen ve üzerinde ürünlerin yapıldığı 20 cm çapında dairevi bir demirden ibarettir. Ayakla döndürülen çarkta merkez- kaç kuvvetinden yararlanarak çekme ve bastırma yöntemiyle çamura şekil verilir. Yapılacak ürüne göre, tezgâhın yanında bulunan bir günlük çalışma çamurundan elle koparılan çamur tablanın üstüne bir- kaç kez vurularak, ekmek gibi yoğrulur. Bu işlem, çamur içinde hem hava kabar- cıkları kalmaması için hem de çamurun miktarının daha iyi belirlenmesi içindir. Yapılacak ürüne göre çamur fazla alın- dıysa bir kısmı geri bırakılır, az alındıysa