Kırklareli’nde Kaybolmaya Yüz Tutmuş Bir Meslek - Çömlekçilik
333 “Kırklareli’nde Kaybolmaya Yüz Tutmuş Bir Meslek: Çömlekçilik“ Maddi Kültür genelinde olduğu gibi el yapımı çanak çömlek geleneği, bezeme ve kap biçimlerindeki bazı deği- şiklikler ile Demir Çağı’na kadar devam etmiştir. Neolitik Dönem ile Demir Çağı arasındaki döneme, İlk Tunç Çağı’na, Milattan Önce 3. bin yıla tarihlenen Kırklareli Kanlıgeçit yerleşimi, genel olarak aynı teknolojiyi sürdürmüştür. Tunç Çağı kaplarında yenilik olarak ağız kısmı akıtacaklı testi-maşrapa gibi kap biçimleri ile büyük depo kaplarının, küplerin görülmesi sayılabilir. Her ne kadar Trakya ve Balkanlarda kapların elde açma yöntemi ile biçimlendirilmesi ge- leneği Demir Çağı’na kadar sürmüşse de, Anadolu’da M.Ö. 2500 yıllarından itibaren kapların biçimlendirilmesinde çömlekçi çarkının da kullanılmaya başladığı bilinmektedir. Anadolu’da çöm- lekçi çarkının yaygın olarak kullanımı M.Ö. 2200 yıllarından sonradır. Buna karşılık Trakya’ya çömlekçi çarkı M.Ö. 8. yüzyılda Yunan koloni yerleşimleri ile gelmiş ve ancak Roma döneminde yaygınlaşmıştır. Bunun tek istisnası Kırklareli Kanlıgeçit yerleşimidir. Kırklareli Kanlıgeçit’in, M.Ö. 2400 yılına tarihlenen 3. kültür katında, Anadolu’dan ithal olarak geldiği anlaşılan çark yapımı ta- baklar ve hemen ardından da, törenlerde içki kabı olarak kullanılan çift kulplu kupalar görülmeye başlar. Anadolu ithali olan kaplar, Trakya’nın yerli kaplarından çok farklı bir hamurdan yapılmış- lardır. Yerel kapların yüzey renklerinin siyah olmasına karşılık, ithal kaplar devetüyü ya da kırmızı renkli ve genellikle astarlıdırlar. Kırklareli Kanlıgeçit’te de kil, mimaride sıva, küçük heykelciklerin yapımı gibi amaçlar için de kullanılmıştır. Genel olarak Kırklareli tarih öncesi çömlekçiliğinin Balkan geleneğini yansıttığı ve Ana- dolu’dan oldukça farklılaştığı söylenebilir. Şimdiye kadar Kırklareli kazılarında çömlekçi işliği ve fırınlarına rastlanmamış olması, bu eylemin yerleşmenin dışında bir yerde yapılmış olduğunu düşündürmektedir.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NzMzNDcy