Kırklareli’nde Kaybolmaya Yüz Tutmuş Bir Meslek - Çömlekçilik

335 “Kırklareli’nde Kaybolmaya Yüz Tutmuş Bir Meslek: Çömlekçilik“ Maddi Kültür 3. ÇAMURUN HAZIRLANMASI 1997 yılında ve 2010 yılında çömlekçilik konusunda derleme yaptığım Mehmet İBRİKÇİ usta ve Hüseyin ÇOKAN usta birbirleriyle akraba olmayıp, her ikisinin de babaları ve dedeleri 1920’li yıllarda Yunanistan’dan göçmen olarak gelmişlerdir. Hüseyin ÇOKAN’ın dedesi Kırkla- reli’ne geldiği zaman burada çömlekçilik yapan Rum ustanın yanında çalışmış. Bu Rum usta Kırklareli’nin 3 km. güneyinde Asilbeyli Köyü yolu yanındaki Mahya Baba Mevkiinde bulunan tarladan, toprağın 3-4 mt altından çıkardıkları ve adına “maden” dedikleri kil ile çamur hazırlar ve ürünlerini bununla yaparmış. Rum ustanın Yunanistan’a gitmesiyle buradaki tarlayı satın almış ve mesleğini oğluyla birlikte sürdürmüştür. 1941 Kırklareli doğumlu Hüseyin ÇOKAN da babasının yanında bu mesleği öğrenmiş, tıpkı dedesi ve babasının çamuru temin ettiği Mahya Baba Mev- kiindeki tarlasından temin ettiği çamur ile halen çalışmaktadır. 2011 yılında aramızdan ayrılan Mehmet İBRİKÇİ’ye de dedesinden babasına ve ondan da kendisine intikal eden çömlekçiliğin yegâne ana malzemesi olan toprağı, yine Mahya Baba Mevkiinden mallığına aldıkları tarladan elde ettiklerini belirtmiştir. Her iki ustamız tarafından Kırklareli’de Mahya Baba Mevkiinin dışında bir bölgede çömlekçiliğe uygun toprak bulunmadığı belirtilmiştir. Mahya Baba Mevkiinde yüzeyin 3 – 4 m altından çıkarılan toprak, eskiden öküz ve at ara- balarıyla atölyeye getirilirken, bugün traktör arabalarına yüklenip atölyenin bulunduğu evlerinin bahçesine getirilmekte ve beton üzerine kuruması için serilmektedir. Beton üzerinde güneşte ku- ruyuncaya kadar bekletilen toprak sarımtırak bir renk almaktadır. Burada kuruyan toprak atölye- nin yanında bulunan havuza alınarak ıslatılır ve 1 gece bekletilerek suyu emmesi sağlanır. Ertesi gün işlemek için ne kadar toprak gerekliyse o kadarı alınır ve silindirden geçirilir. Silindir, 30 cm uzunluğunda 8 cm çapında iki parçadan oluşur ve elektrikle çalışır. Silindir aralarından geçirilen toprağın içinde taş, çakıl vb. malzeme varsa bunların kırılarak ezilmesi sağlanır. Havuzda geri kalan toprak kurumaması için muhakkak naylon ile örtülür.