Kültür Çesitliliği ile Düzce Lezzetleri

Aşta, küçükbaş veya büyükbaş hayvanın kesilip, Abhaz adetlerine göre usulünce parçalara ayrıldığı ve haşlama usulü pi- şirilerek abısta (Ekmek yerini alan katık) ile birlikte misafirlere ikram edildiği bir çeşit ‘Protokol Yemeği’dir. Kesilen hayvanın gelişigüzel parçalara ayrılarak haşlanıp sofraya konulması ve yenilmesi bir anlam ifade etmez. Bu nedenle “Aşta sofrasını” hazırlamak için “Aşta kesme usulünü” iyi bilmek çok önemlidir. Usulüne göre yapıldığında hem Aşta’yı kesen ev sahibi hem de mi- safirler amaçlarını gerektiği gibi yerine getirmiş olduklarına inanır ve bundan dolayı mutlu olurlar. İlk baştan son aşa- maya kadar bu yemek ve buna bağlı olu- şan uygulamalar kültürel bir seremoni şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Aşta Seremonisinin Uygulandığı Yerler: • Nezaket ziyaretinde bulunan özel ve önemli misafirlerin ağırlanmasında, • Toplumsal anlaşmazlıklar nedeniyle yapılan barış görüşmeleri ve istişare toplantılarında, • Söz kesme-kız isteme, kız nişanlama vb. toplantılarda, • Abhazlarda gelin hanıma, düğün için baba evinden çıkıp düğün bite- ne kadar gelinin bir yakını ve yaşıtı genç bir bey, gelin arkadaşı adı al- tında refakat eder. Gelin arkadaşına Abhazca “Ayüza” denir. Ayüza’nın ağırlanmasında, • Damadın, kayınpeder-kayınvalideyi ilk ziyaretinde, köy halkı ve yakın akrabalar toplanır, küçük bir düğün yapılır ve Aşta yemeği uygulanırdı. (Bu uygulama son yıllarda yapılma- maktadır.) Burada önemli olan nokta şudur: Abhaz- lar’da Aşta protokol yemeği, yukarıda belirtilen toplantılar amacına ulaşınca ve gelin arkadaşı (Ayüza) görevini yeri- ne getirdikten sonra yenilmeye başlanır. Toplantının amacına ulaşılmadan, görev yerine getirilmeden asla “Aşta Sofrası- na” oturulmaz. Aşta Seremonisi İçin Kesilen Hayvanlar Aşta seremonisi için büyükbaş veya kü- çükbaş hayvan kesilebilmektedir. Büyükbaş - Aşamahı (Abhazca): Dana, boğa vb. Küçükbaş - Asaşa (Abhazca): Keçi, koç, koyun vb. hayvanlar kesilir. Seremonide katılımın yoğunluğuna göre hayvan tercihi yapılmaktadır.15-20 kişi- lik katılımlarda 1 küçükbaş, 20 kişiden fazla katılımlarda 2-3 tane küçükbaş veya 1 büyükbaş hayvan kesilmektedir. Hazırlanan Aşta’nın (Etler) Sofraya Konulma Usulü Büyük bir tepsi veya siniye pişirilen Abısta (Ekmek yerini alan katık) konur ve Abısta’nın etrafına kesilen Aşta’nın Aşta ve Aşta Kesme Usulü Kültürü 2