Moğolistan Hotonları’nın Kültürel Özelliği ve Bazı Gelenekleri

334 Prof. Dr. Gantulga TSEND T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı 4. Hotonların yaşam tarzlarında da köken ve menşei özelliğini yansıtan bazı ilginç kültür ve adetler günümüze ulaşmayı başarmıştır. Hotonlar Moğolistan’a gelip yüz- lerce yıl geçirmesine rağmen tarım kültürünü de halen yaşatmaktadır. Aile büyükle- rine gösterilen hürmet ve evlenen çiftlere 6 tane anne ve baba tayin edilmesi ve ço- cukları Müslüman yapmak gibi ilginç adetler halen yaşanmaya devam etmektedir. Örneğin, düğün sırasında Moldalar “Nihai” adlı metni okuyarak yeni evlenen çifte her iki tarafdan manevi anne ve babası tayin eder. Yani, onlar her iki taraftan öz anne ve baba olmak üzere 4 kişi dışında her iki taraftan manevi anne ve babası ile beraber 6 anne ve babaya sahip olmaktadır. Onlar da anne ve babalık andını içerek tüm hayat boyunca anne, baba, evlatlık ilişkilerini devam ettirmesi gibi Moğollarda olmayan ilginç adetlere sahiptir. Hotonlar erkek çocuklarını 5, 7, 9, 11 olmak üzere negatif sayılı yaşındayken Müslüman yaparken aile veya akrabarlarca toplanıp bambu alet ve bıçak ile sünnetlik âdetini yere getirmek- tedir. Bunlar da Hotonların geleneksel örf ve adetlerinin izidir. Sonuç. 1. Moğolistan’da yaşayan Türk kökenli Hotonlar, kendi menşeini unutmamakla bera- ber milli şuurunu pasif bir şekilde korumaya devam etmektedir. 2. Hoton Moğollar arasında kadim kültür izleri halen belli düzeyde muhafaza edilmek- tedir. 3. Hotonlar Moğollarla beraber yüzyıllarca yaşayıp her ne kadar Moğollaşmalarına rağmen birçok kültürün birbirine etkileşim, beraber yaşama ve kendi özelliğini koru- manın ilginç bir örneği sergilemektedir. 4. Hoton Moğolların tarihsel geçmişi de menşei bakımdan farklı olan halkların birbiriyle benzemesi ve etnogenez ve kültür açıdan etkileşim sürecini tespit etme gibi önemli sonuçların bilimsel araştırma ışığında elde edileceği mühim bir obje niteliğindedir.