Ordu İli Ve Yöresinde Sona Ermekte Olan Meslekler Ve Bu Mesleklerin Gelecek Nesillere Aktarılması Sorunu

388 Prof. Dr. Necati DEMİR T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı 1.18. Yayıkçılık Yayık, tereyağı çıkarmak için sütün, yoğurdun içinde çalkalandığı kap olarak tarif edilebilir. Bu kabı imal etme işine yayıkçılık denmektedir. Fıçı yapımı ile benzerlik göstermektedir. Yayıklar, fıçılar çeşitli ebatlarda imal edilir. Günümüzde şarabı yıllandırmada en rağbet edilen 50-60 litrelik yayıklar ideal büyüklükte olurdu. Genellikle ladin ağacı kullanılmaktadır. Ahşabın dokusunu zedelememek için kesilirken el testeresi veya hızar kullanılmaktadır. Ağacın kerestesi çıkarıldıktan sonra, keresteler kurumaya bırakılır. Bazı ustalar, keresteleri ormanda üç yıl boyunca doğal şartlarda kurumaya bırakır. Ya da yaklaşık bir yıl bir çatı altında, arada bir sulayarak, ahşabın nem oranının yüzde 17-18 seviyeleri- ne inmesini bekler. Sonra ince tahtalar haline getirilip yayık oluşturulur. Teknolojinin gelişmesi ile tamamen yok olan sanatlar arasına girmiştir. Sadece turizm amaçlı küçük yayıklar üretilmektedir. Sonuç: Yukarıda da bahsedildiği gibi Ordu ili ve yöresinde bu meslekler ya sona ermiştir ya da son temsilcileri ile şimdilik yürütülmektedir. Son temsilcilerin de işi çok uzun zaman götüremeyeceği aşikârdır. Zira hiçbir teşvik uygulaması olmadığı için konu kendi içerisinde sorun yumağı haline gelmiştir. Usta çırak ilişkisi tarihe karışmıştır. Halk eğitim merkezleri ve diğer eğitim kurumlarında bu mesleklerin adı bile geçmemektedir. Bu meslekler tarihin karanlığına gömülmeden ve iş işten geçmeden konu ile ilgili çalışma- lar yapılmalıdır. Karşı karşıya olduğumuz sorun, bir etnografya müzesinin kapasitesini kesinlikle aşmakta- dır. Zira sorun küçük parçaların bir etnografya müzesinde sergilenmesi ve korunmasının çok çok ilerisindedir. Bütün bunlarla birlikte Türkiye Cumhuriyeti kurumları bu sorunları çözebilecek güce, tecrübeye ve birikime sahiptir. Ordu ili ve yöresinde yüzlerce yıldır sürüp gelen ve sona ermekte olan meslekler, bütün imkânlar değerlendirilerek ekonomik değeri yükseltilmelidir. Karadeniz bölgesinde son yıllarda iç ve dış turizm yükselen bir değer olarak karşımızda durmaktadır. Ekonomik değeri yükseltilen bu alanlar başta turizm olmak üzere pek çok alanı olumlu etkileyecektir. Ayrıca yöre insanı tarihi değerleri ile iç içe yaşamanın ayrıcalığını yaşayacaklardır. Biz bildirimizde bahsedilen meslekler ile ilgili kısaca bilgi verdikten sonra, sonraki nesillere bu birikimin nasıl ulaştırılacağı konusunu bilim âlemi ile paylaşmaya çalışacağız. Şurası unu- tulmamalıdır ki dünya üzerinde yer alan gelişmiş bütün ülkeler, kendi değerleri ve birikimlerini kullanarak kalkınmışlardır.