Reklamcılık Tarihimizde Halk Kültürünün Görünümleri

278 Cem PEKMAN T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı c. Faydacı Reklamlar Anneler günü, öğretmenler günü vb. özel gün ve haftalarda, milli heyecanın yoğun olduğu spor karşılaşmaları veya siyasal nitelikli olaylarda, milli ve dini bayram günlerinde ve özellikle ramazan aylarında, reklamın bu özel zamanlardan istifade etmeye çalıştığı bilinir, görülür. Bu reklamların bir kısmından taşan samimiyetsizlik onları faydacı olarak tanımlamamıza neden ol- maktadır. Ramazan aylarında iftar sofralarının başköşesinde yerini alan aile boyu kola şişeleri ilk akla gelen örnektir; şüphesiz bu örnekler çeşitlendirilebilir. d. Alaycı Reklamlar Bu kategorideki reklamlarda halk kültürüne karşı alaycı bir tavır hâkimdir. Böyle tonlama- larla üstteki türlerde de zaman zaman karşılaşılabilir ama baskın ve belirleyici olup kendi başına bir tür oluşturabilir. İlginç örneklerinden biri Falım sakız kampanyasıdır. Falım reklamları, sakız ambalajından çıkan niyetlerin “Ne yersen ye asit yapar ağzında” benzeri sloganlara dönüştüğü, köy kahvesine motosikletle gelen kızın beyaz atlı prensi kaçırdığı yahut su başında kısmet bek- leyen kızı prensin jet-skinin terkisine alıp kaçırması, suyun içinden çıkan köylülerin buna şaşır- ması gibi masalsı gerçeküstü imgelerin çarpıcı biçimde harmanlandığı post-modern bir çorbaya benzer. Bir tarafıyla halk kültürüne oldukça hâkimdir, bir taraftan da ona mesafeli durup uzaktan gülmektedir.