Sözlü Anlatımlar

21 1.9. Küfürler Anahtar Kelimeler: Küfürler Küfürler bir kişiye, gruba ya da kuruma veya herhangi bir hedefi olmaksızın bir olaydan dolayı söylenen, hakaret içeren; muhatabında öfke, utanç ve saldırı gibi duygu ve davranışlara yol açan ağır sözlerdir. Küfürler, her ne kadar “istenmeyen” ifadeler olsalar da, göndergeleri dil üzerinden kolayca çözümlenebilen, dolayısıyla toplumun ortak dilinin ve hafızasının bir parçası olan, bu haliyle de kültürel bir nitelik taşıyan sözlerdir. Küfür halk gösteri sanatlarında sıklıkla başvurulan bir söz biçimidir. Karagöz ile Hacivat ve ortaoyunundaki Kavuklu ile Pişekâr tiplemesi, aralarındaki diyaloglarda birbirlerine küfürlü ifadeler kullanmaktan çekinmezler ve bu genellikle izleyenlerin hoşuna gider. Şüphesiz bu ifade biçimi, genel kültür dilinin uzağına düşen ve edebî sanatlar içinde pek yer verilmeyen bir anlatımdır. Ancak yüksek kültür içinde her ne kadar revaç bulmuyor olsa da, halk kültürü içinde küfürlü konuşma biçimleri ve küfürün kullanıldığı gösteri unsurları yaygındır ve tutunmuştur. Küfürün bu yaygın kullanımının altında, büyük ölçüde psikolojik nedenler vardır. Gündelik olaylar, çatışmalar ve çelişik durumlar karşısında gerilen insan küfür yoluyla rahatlar. Toplumsal hayat, çinde yer alan gerilimlerin gevşemesine hizmet eden bu söz biçimine bu yüzden yer vermiş, ona bir yer açmıştır. Ancak zaman zaman bunun tersi olur ve küfürleşme yüzünden kavga ve gerilimler çıkabilir. Bu istenmeyen bir durumdur. Kimi zaman küfür bir çatışma veya kavga davetidir. Dolayısıyla küfürün üç işlevinden söz edebiliriz: Birincisi gerilimleri azaltacak bir rahatlama hissi vermesi nedeniyle sosyal psikolojik, ikincisi tam tersine kavga ve çatışmaya davet etmesi bakımından çatıştırıcı, üçüncüsü ise bir mizah unsuru olarak kullanılması nedeniyle yine sosyal psikolojiktir. Küfür sözleri, kimi durumlarda argonun veya jargonun bir parçası haline gelmekte ve argoyu ya da jargonu kullananların kendilerine düşman bellediklerine ya da ötekileştirdiklerine karşı kullandıkları hakaret unsurları arasında yer almaktadır. Kimi zaman herhangi bir kötü yüklemi olmayan bir sözcük ya da sıfat zaman içinde küfür sözü haline gelebilir. Örneğin eski Türkçede ördeğe benzeyen bir kuş için kullanılan angut sözcüğü, günümüzde söyleneni anlamayan, man kafalı anlamında kullanılan bir küfür sözü haline gelmiştir. Kaynak (Source): Aydın, Suavi. Haklar (Rights): (Telif ve kullanım hakları ile ilgili bilgiler.) 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca hazırlanan tüm içeriğin her türlü ortamda umuma arz yetkisi sınırsız süreyle Kültür Turizm Bakanlığına devredilmiştir. Bakanlık sonraki zamanlarda hazırlanan içerikle ilgili düzeltme, ekleme, silme veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Kaynağı Hazırlayan Konu Editörü Proje Yöneticisi Doç. Dr. Suavi AYDIN Prof. Dr. Tayfun ATAY Prof. Dr. Hale KÜNÜÇEN