Sözlü Anlatımlar

22 1.10. Argo Sözler Anahtar Kelimeler: Argo Sözler Argo sözler, belirli bir dile ait olmakla birlikte, o dili kullanan toplum kesimlerinden bazıları (bazı tabaka, cinsiyet grubu, yöre ve gruplar) tarafından özel bir dil gibi kullanılarak ve o kesim içinde anlam kazanıp iletişimi sağlayan sözcük, deyim ve deyişlerden oluşur. Argo sözler müstehcenlik veya saldırganlık ihtiva eden ifadelere de yer vermekle birlikte, küfürden farklıdır. Zira küfür, toplumun belli bir kesiminin değil neredeyse tamamının anlayıp paylaştığı bir söz kategorisidir. Belirli etnik gruplara has argolar olabileceği gibi, belirli yaş gruplarının, özellikle gençlik gruplarının kendine özgü bir argosu, belli suç ve sokak gruplarının özel bir başka argosu, toplumsal cinsiyet gruplarının bir argosu olabilmektedir. Ancak en yaygın argo kullanımı külhanbeyi ya da bitirim argosu diyebileceğimiz, belirli bir “erkeklik” gösterisine soyunmuş kabadayılar arasında ya da onlara özenenler tarafından kullanılır. Kabadayıların ya da külhanbeylerinin kendine özgü bir giyim tarzı ve töreleri olduğu gibi, özel bir dilleri de oluşmuştur. Onların hem kullandıkları sözcükler hem de bunları vurgulama biçimlerindeki farklılaşmalar, zamanla, argo dilin şekillenmesine yol açmıştır. Argo dil gizli bir dildir. Bu dil suçları, sırları ve/veya müstehcenliği örtecek biçimde dışarıya kapalıdır. Argo sözler örtük anlamlar içermekle birlikte bazı sözler yaygın dilde taşıdığı anlamdan sapan anlamlar taşıyabilir veya başka dillerden alınmış sözcükler belirli “özel” anlamlarda kullanılabilir. Günümüzde argo dili yaratan külhanbeyi veya kabadayı tipleri ortadan kalkmış olsalar da argo dil yaşamakta ve belirli bir grup kimliğinin parçası haline gelmektedir. Sokak dili, alışverişte kullanılan dil, belirli mesleklerin ve etnik grupların dili, gençlik dili ve hatta spor dili argo nitelikler kazanmıştır. Argo dil, çoğunlukla benzetmelere yer veren, tabuları ve ritüelleri oyunlaştıran, bitki ve hayvan adlarını insanlaştıran, teşbih, istiare, mecaz, hüsni talil ve mübalağa gibi sözcük oyunlarına yer veren bir dildir. Kimi zaman argo sözler, toplumun geneli tarafından teşhis edilebilir. Toplumun geneli tarafından tanınan argo sözler kullanımları hoşa gitmeyen, kullanıcısı da genellikle ayıplanan sözlerdir. Bağlamı ne olursa olsun argo sözlerin tümü esas itibarıyla belli bir durumu vurgulamak için özel olarak seçilirler ve bu durumun başkalarından saklanmasına hizmet ederler. Kaynak (Source): Aktunç, Hulki, (1998), Türkçenin Büyük Argo Sözlüğü . İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Bingölçe, Filiz, (2001), Kadın Argosu Sözlüğü. İstanbul: Metis Yayınları. Devellioğlu, Ferit, (1970), Türk Argo Sözlüğü. Ankara: Bilgi Yayınları. Gencan, Tahir Nejat, (1979), Dilbilgisi . Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 529-530. Gürsoy-Naskali, Emine, ve Sağol, G., (2002), Türk Kültüründe Argo. İstanbul: Sota Yayınları.