Türk Dünyası Halk Çalgıları Orkestraları

307 Türk Dünyası Halk Çalgıları Orkestraları Müzik, Oyun ve Eğlence benimsenmesine, yardımcı olmayı ilke edinmiştir (Erişim Tarihi:14 Ocak 2018 http://www.guzel- sanatlar.gov.tr/TR ,2199 /tarihce.html). Görüldüğü üzere bu topluluğun amaçları içinde orkestrasyon kavramı yer bulmamış olup çoksesli müziğin halk müziğine entegre edilme çabası dikkat çekmektedir. Çalgı çeşitliliğine ba- kıldığında ise; bağlama, kemane, kanun, kaval, zurna, viyolonsel ve muhtelif vurma çalgılar yer almaktadır. Bu topluluk bünyesindeki viyolonsel çalgısı da orkestrayı derinleştiren sesinden do- layı Batı müziğinden ithal edilmiştir. Ayrıca koronun kuruluşu sonrasında Prof. Ertuğrul Bayrak- tarkatal ve Öğretim Elemanı Burhan Önder tarafından Türk Halk Müziği Orkestrası’na yönelik bir orkestrasyon kitabı yazılmış olsa da uygulamasının yaygınlaşmadığı dile getirilmiştir (Kişisel Görüşme, Ertuğrul Bayraktarkatal, 21 Kasım 2017). Resim 26. Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü, Ankara Devlet Türk Halk Müziği Korosu SONUÇ Araştırma sonucunda, Türk Dünyasında tespit edilebilen ilk halk çalgıları orkestra gele- neğinin Uygur Devleti’ne dayandığı ve tespit edilen duvar resimlerinin 9. yy.’ın sonu ile 10. yy.ın ilk evresin dayandığı görülmüştür. Ayrıca bu evreden itibaren halk çalgıları orkestralarının çalgı çeşitliliğinin oldukça geniş olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma kapsamında tespit edilen or- kestralarda orkestralama, çokseslilik ve geleneksel çalgıların ön planda kullanılması ortak nokta olarak tespit edilmiştir. Bazı orkestraların sadece kendi ulusal müziklerini icra etmelerine karşın, çoğu orkestra re- pertuvarlarında ulusal ve klasik batı müziği eserlerini kendilerine has düzenlemeler ile icra etmek- tedirler. En çarpıcı örneklerden birisi akraba topluluğumuz olan Moğolistan Ulusal Orkestrası’nda tespit edilmiştir. Bu orkestra geleneksel çalgıları senfoni orkestrası çalgı dağılımına göre dizayn etmiş ve kendine has bir tını ile senfonik ve ulusal eserleri seslendirmektedir. Bu tür yenilikçi yaklaşımların tüm dünyada ilgi çektiği, geleneksel müziğe yeni bir soluk kazandırdığı, orkestranın tüm dünyada gördüğü ilgiden anlaşılmaktadır.