Türkiye Müzik Eğitiminde Geleneksel Çalgılarımızın Yaygınlık Kazanamaması Üzerine Bir İnceleme

172 Doç. Dr. Barış KARAELMA T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Maddde 9 Mûsikî Muallim Mektebinde talim edilecek aletler şunlardır: Keman, Piyano, Fülüt, Viyolonsel (Bunların yalnız biri mecburidir). Yukarıdaki Talimatname maddelerine bakıldığında Musiki Muallim Mektebinin Batı müziği eğitimi vermek amaçlı kurulduğu görülmektedir. Burada bilinçli olarak THM-TSM teorik derslerine ve çalgılarına ait eğitim yönetmeliğe dahil edilmemiştir. Müzik öğretmeni yetiştiren bu kurum haricinde Eğitim Fakültelerinin kökeni kabul edilen Osmanlıdan günümüze öğretmen yetiştiren kurumlardaki müzik eğitimi de incelenmiştir. 1848 yılında ortaokul öğretmeni yetiştirme amacıyla kurulan “Darulmualimin-i Rütiye” ile kız öretmen okulu olan “Darulmuallimat” (1870)’ta haftada bir gün müzik derslerinin yapıldığı ve piyano, ke- man eğitiminin verildiği görülmektedir. Bu iki okul daha sonradan birleştirilerek ilkokul, ortaokul ve liselere öğretmen yetiştiren Darülmuallimin-i Aliye adını almıştır. Bu okulda da piyano ve keman çalgıları öğretildiği gibi Fa ve do anahtarlarında solfejden transpozisyon bilgisine kadar müzik derslerinde ne işleneceğine dair her şey arşiv belgelerinde mevcuttur. Ancak Türk müziği ve çalgılarına yönelik bir eğitime yer verilmediği burada da açıkça görülmektedir (Özden, E.2015-2). Darülmuallimin-i Aliye Fransa eğitim sistemi modeline uygun olarak düzenlemişti. Bu okul Cumhuriyetin İlanından sonra Yüksek Muallim Mektebi, 1934’de de Yüksek Öğretmen Okulu adı altında eğitim vermeye devam etti. Köy Enstitülerinde Durum Köy Enstitüleri 17 Nisan 1940 tarihinde kabul edilen 3803 Sayılı Yasaya göre kurulmuş- tur. Köy Enstitüleri köye öğretmen yetiştirme bakımından önceki çabalara benzemekle birlikte; kuruldukları yerler, eğitim ve öğretim etkinlikleri ve kuruluş amaçları yönünden farklılıklar göster- mektedir. Çünkü̈, öğretmen yetiştirmenin yanı sıra köyün kalkınmasında öncülük yapacak diğer meslek erbaplarının da yetiştirilmesi amaçlanmıştır (Şeren 2008). Bu okulda müzik dersi Genel Kültür ve Öğretmenlik Bilgisi Dersleri kapsamında beş yıl boyunca yılda ikişer saat olarak verilmiştir.