Türklerde Yıldız Motifi ve Teke Yöresi Yıldızlı Zili Örnekleri, Burdur Müzesi

436 Aysen SOYSALDI T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Fotoğraf 9. Aynalı-yıldızlı namazlağı, Burdur Müzesi, Env; 87.83.80. 1.4. Aynalı Yıldızlı Zili Yörede zili adlandırması ulgama atkılı bezeme tekniğini ifade etmektedir. Çözgü ve atkısı genellikle kıl, bezeme atkısı boyalı yün olan zili yaygılar çul olarak da adlandırılır. Bu yaygılarda çözgü ve atkıda nadiren doğal kahverengi (morkoyun) yün bazen de kökboyalı bor- do renkli yün iplik kullanılır. Burdur’un her yöresinde aynalı yıldızlı zili örneğine rastlanmıştır ve Göklü Haba olarak da bilinir. Genellikle mavi, kırmızı, açık yeşil ve doğal ak koyun rengi ipliğin kullanıldığı bezeme renkleri farklı köylerde de aynı düzende kullanılmıştır. Bu yaygılardaki mavi hakimiyeti ve desenin iç içe yıldızlarla bezenerek gökyüzüne benzetilmesi yaygının göklü haba 4 adıyla anılmasının da sebebi olsa gerektir. Büyüklü küçüklü yıldızlar topluluğunu andıran bu desen Selçuklu geometrik süsleme- lerindeki kozmik görüntünün optik bir yansıması gibidir. Bu desen Selçuklu mimarisinin önemli örneklerinden Sırçalı ve Karatay Medreselerindeki yıldızlı çini süslemelerin, sadeleşmiş optik gö- rüntüsünün zili dokuma tekniğine uygun hale getirilmiş, bir yansıması olduğunu düşündürür. Bu zilideki mavi rengin yaygın kullanılması da bu çinilere benzetilmesinin sonucu olabilir mi? Bilin- mez. Bu desen anonim Türk dokuma sanatının zili dokuma tekniğinde yıldız merkezli geometrik bağlantılarla ancak bu kadar estetik ve mükemmel bir desendir. 4  Yörede kilim vb. havsız yaygılara haba denildiğine Yeşilova köylerinde rastlanmıştır.