Uygarlıklar

3 Tekrar iç mücadeleler baş gösterdi. Yerine oğlu “Murşil II” geçti. Uzun bir mücadeleden sonra iç durumu düzelten Murşil II Van ve Adana bölgelerini zapt etti. Kadeş Savaşı İkinci Murşil ölünce yerine oğlu “Muvatalliş” geçti. Bu hükümdarın ilk devrelerinde Hitit ülkesi karışıklıklar içinde kaldı ise de sonradan iç karışıklıklara son verilerek Anadolu’daki birlik tekrar güçlendirildi. Ancak Mısırlılar Suriye’ye kadar sınırlarını genişletmek istiyorlardı. Çünkü bu bölge ticaret ve ekonomik kaynaklar bakımından önemliydi. Mısır Firavunlarından “Seti I” Suriye’ye topraklarına katmak üzere bir ordu ile Kadeş’e kadar geldi. Mısırlılar’ın Suriye’ye hâkim olmaları Anadolu için bir tehlike teşkil ediyordu. Bu sırada Hititler’le Amurru prensleri arasında bir anlaşmazlık çıkmıştır. Seti’den sonra Mısır Firavunu olan “Ramses II” bunu bahane ederek 20.000 kişilik bir ordu ile Suriye’ye yürüdü. Muvatalliş Mısırlılar’ın saldırısını öğrenince büyük bir ordu hazırladı. 3.500 harp arabası ve 20.000 askerden mürekkep Hitit ordusu Mısırlılar’ın üzerine yürüdü. Mısır ve Hitit orduları M.Ö. 1295 tarihinde “Kadeş” önünde harbe tutuştular. Böylece ilk çağların en büyük bir meydan savaşı Kadeş’te meydana geldi. İlk hücumda Hitit harp arabaları Mısırlılar’ı perişan etti. Hitit askerleri yağmaya koyuldukları sırada İkinci Ramses ihtiyat kuvvetlerini bunların üzerine gönderdi. Savaş yeniden başladı, ancak savaşın kesin sonucu belli olmadan her iki ordu harp sahasından çekilip gittiler. Kadeş ve Kuzey Suriye Hititler’e bırakıldı. Muvatalliş’in ordusundaki ücretli askerler isyan ettiler. Bu zamanda Muvatalliş öldürüldü. Yerine “Hattuşil III” geçti. Asurîlerin Suriye üzerine yürümeleri üzerine Hititler’le Mısırlılar anlaşmaya mecbur kaldılar. Mısır Kralı “Ramses II” ile Hitit İmparatoru “Hattuşil III” arasında “Kadeş Antlaşması” imzalandı. Bu muahedeye göre Kuzey Suriye Hititler’e bırakıldı. Herhangi bir saldırı karşısında taraflar birbirlerine yardım edeceklerdi. Bu antlaşma dünyada yapılan ilk siyasî antlaşma olarak bilinmektedir. Antlaşmanın bir metni Mısır’daki Karnak Mabedi’ne bir sureti de Boğazköy’e asıldı. Hitit Ġmparatorluğu’nun Yıkılışı Üçüncü Hattuşil’in ölümünden sonra “Gasgalar” adlı bir kavim isyan çıkardı. O sıralarda Asurîler de Anadolu’ya doğru tecavüze başladılar. Bununla beraber Avrupa’dan “Deniz Kavimleri” akını da başladı. Anadolu’nun birliği bozuldu. Her taraf anarşi içinde kaldı. Bu esnada 1200 yılında “Firigler” ve “Muşkiler” Hattuşaş şehrine girerek Hitit İmparatorluğu’na son verdiler. Bir kısım Hititler Toroslar’ın doğusunda prenslikler kurdular. Bunların en önemlisi “Kargamış” prensliği olmuştur. Hitit Medeniyeti Hitit İmparatorluğu ilk devirlerde küçük küçük prensliklerden vücuda gelmiş feodal birer devlet hâlinde idiler. Sonradan bu prensliklere valiler gönderilerek bunların hepsi merkezdeki krala bağlandı. Hitit kralları aynı zamanda dinî reislerdi. Muharebelerde ise başkomutandılar. Kral kendi veliahdını seçer, bunu da “Pankuş” denilen asiller meclisi tasdik ederdi. Kralın birinci eşi “Tavanna” unvanı ile kraliçe olurdu. Kraliçe, kral olmayınca onun yerine hükümdarlık edebilirdi. İç ve dış düşmanlara karşı kendilerini korumak için kuvvetli bir