Yunanistan’da Osmanlı Dönemi Eserleri Üzerine İstatistiki Değerlendirme

213 Yunanistan’da Osmanlı Dönemi Eserleri Üzerine İstatistiki Değerlendirme Maddi Kültür Yunanistan coğrafi olarak 13 idari bölgeye ayrılmış, bunlardan 9’u ana karada, 4’ü adaları kapsamaktadır. İdari anlamda ise 54 vilayetten oluşmaktadır. Şekil 2: Yunanistan’ın 9 Bölgesini ve 54 Vilayeti Gösteren Haritaları Yunanistan’da 2004 - 2017 yıları arasında, farklı kurum ve kuruluşlar adında farklı za- man dilimleri içinde yürüttüğümüz yüzey araştırması ve arazi projeler kapsamında, Yunanistan’ın anakara ve adalar dâhil tüm bölgelerinde Osmanlı dönemi eserlerinin tespiti yapılmıştır. Gazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, TBMM, İRCİCA, Girit ve Ege Adaları Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Derneği ve Diyanet İşleri Başkanlığı adına yürüttüğümüz projeler saye- sinde Yunanistan’ın tamamında arazi çalışmaları tamamlandı. 2016-2017 yılları arasında Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı adına Yunanistan’ın ana kara, Ege ve Akdeniz Adalarında “Osmanlı Vakıf Eserlerinin Tespiti” adı altında iki ayrı proje ile arazide eksik kalan envanter çalışmala- rımızın yanında, arşiv araştırmalarına da hız vererek eksikliklerimiz önemli ölçüde tamamlan- mıştır. Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından başlatılan bu kapsamlı projeler sayesinde Yunanistan’daki Osmanlı yapılarına ait vakfiye ve arşiv belgeleri künye ve özetleri çıkarılmış, arazideki mevcut yapılarla birleştirilerek her yapının ayrı dosyası oluşturulmuştur. Bu çalışma- mızda yerinde incelediğimiz yapıların bulunduğu konum koordinatları, banisi, tarihçesi, kullanım durumu, genel mimari tanımı, kitabelerinin okunması, farklı dillerde yazılı literatürün taranması, güncel ve arşiv fotoğrafları ile belgelenmesi, ölçüleri alınarak çizimlerinin yanında arşiv belge ve vakfiyelerinin orijinal hali ile Türkçe özetlerinin hazırlanması, arazi ve arşiv araştırmasını yürüten iki ayrı ekip çalışmasının ortak bir ürünüdür. Bunun gibi kapsamlı bir çalışmanın gerçekleşmesi için farklı disiplinlerden (Sanat Tarihçisi, Mimar ve Arşiv Uzmanı gibi) oluşan uzman ekip tarafın- dan yapılmıştır. Sanat Tarihçi, mimar, yabancı danışman ve mahalli rehberden oluşan çekirdek ekibimiz arazide takriben 750 yapıyı yerinde incelemiş ve çizimleri varsa kontrol edilmiş, çizimleri olmayanların da ölçüleri alınarak plan ve kesitleri hazırlanmıştır. Projelerde arşiv uzmanı nezdin- de çalışan ekip, Yunanistan’daki yapılara ait Başbakanlık Devlet Arşivi Genel Müdürlüğü, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Arşivlerinde bulunan 1.000’e yakın vakfiye veya arşiv belgesini, arazide tespit edilen veya yıkılmış olan yapılarla birleştirilmiştir.