Afyon Ulu Cami, Anadolu Selçukluları döneminde 1272-1277 yılları arasında Sancakbeyi Nusretiddun Hasan tarafından Mimar Emir Hacı Bey’e yaptırılmıştır. Anadolu'nun Orta Çağ dönemi ahşap direkli ve ahşap kirişli camilerinin en önemli örneklerinden biridir.
Servet Uygun
Afyon Kalesi’nin dibinde yer alan Ulu Cami, 16. yüzyıldan başlamak üzere bazı tarihi kayıtlarda “Cami-i Kebir” ya da “Hocabey Camisi” olarak da adlandırılmıştır.
Servet Uygun
Caminin kârgir kalın duvarlar üzerine toprak damlı iken bugün çinko ile örtülmüş olan çatısı, beş sırada sekizerden 40 ahşap sütun üzerine oturtulmuştur. Ahşap sütunlar üzerine konan ahşap sütun başlıkları, sarkıt ve baklava dilimlidir.
Servet Uygun
Caminin taş mihrabı 6 mukarnas ile süslenmiştir. Ahşap minberde ise geometrik desenler, üçgen panolar ve geçmeler bulunmaktadır. Caminin kalem işi bezemelerinin önemli bir bölümü, 1946-1953 yılları arasında tahrip olmuş; sütun ve sütun başlıklarının bazıları da değiştirilmiştir. Eski ahşap sütun başlıklarından bir kısmı, günümüzde Afyonkarahisar Müzesi’nde ve açık ortamda sergilenmektedir.
Servet Uygun
Caminin doğuya, batıya ve kuzeye açılan üç kapısı vardır. Selçuklu tarzı oymalı ve iki kanatlı minber kapısı üzerindeki kitabede ilk yapım tarihini belirten yazı bulunmaktadır.
Servet Uygun
Kaynaklar:
Vakıflar Genel Müdürlüğü, “Gelenekten Geleceğe Ahşap Camiler”
Büyük Selçuklu Mirası, Afyon Ulu Camii