­ KARA KATİP CAMİİ, TÜRBE VE ÇEŞMESİ | Kültür Portalı
  1. Anıtlar
  2. AFYONKARAHİSAR
  3. Türkiye
  4. Anasayfa

Kültür Envanteri Anıt

KARA KATİP CAMİİ, TÜRBE VE ÇEŞMESİ - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı KARA KATİP CAMİİ, TÜRBE VE ÇEŞMESİ
Envanter No 03-00-0/1.0
Harita No AFYON 19k-I-a 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Karakatip Mahallesi, Kara katip Cami Sokak No: 16
Adres Karakatip Mahallesi, Kara katip Cami Sokak No: 16 Merkez/Afyonkarahisar
Pafta 63
Ada 359
Parsel 9
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 1
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran Hacı Mustafa Ağa
Yapım Tarihi H.1327 M.1910
Yapan -
Kültür Dönemi Osmanlı
Kitabe Var Çeşme için
Vakfiye Var Çeşme için
Genel Tanım Camii, gömüt ve çeşme üçlüsü bir arada yapılmış yapılardan biridir. Güney ve batısında evler vardır. Caminin doğusunda yüksek bir seki durumunda avlu; avlu içinde güney duvarda, Kara kâtibin yattığı söylenen gömütün bulunduğu bir niş, doğusunda dış yüzeyde çeşme, iç yüzeyde su brikim yeri ve çift kanatlı ahşap kapı vardır. Avlu kuzey ve güney yönden de duvarla çevrilmiştir. Avlu kapısı ile camii kapısı arası üstü çatılı bir yollukla bağlantılıdır. Minare caminin kuzey-doğu köşesindedir.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu
Taşıyıcı Yapı
Üst Yapı
Dış Yapı
Süsleme Elemanları
Rutubet
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Daha önceleri toprak damlı, tahta minareli iken 10 yıl önce dam çatıya çevrilmiş ve Marsilya kiremitle örtülmüştür. Minare ise taş altlıklı ve tuğla gövdeli olarak yenilenmiştir. Beş ay kadar önce yapı yeniden sıvanmış ve boyanmıştır. Minbir 1967 de yapılmıştır. Müezzinlik 1989 da köşeye alınmıştır.
Ayrıntılı Tanımı Enine dikdörtgen kesitli, 9.40 x 5.25 m. ölçülerde üzeri beton sıvalı kagir küçük bir yapıdır. Doğuda iki büyük, güneyde mihrap üstünde ve kuzeyde kadınlar yerinde iki olmak üzere üç küçük pencere ile aydınlatılmaktadır. Pencereler dıştan dikdörtgen olup ahşap pervazlı ve demir parmaklıklıdır. İki kanatlı ahşap kapısı doğudadır ve kapının her iki içte yanında devşirme Bizans sütunları söğe taşı olarak kullanılmıştır. Kapıdan içeri girince küçük bir ayakkabılık boşluğu ile buradan kadınlar yerine çıkılan merdivende 9 ahşap basamak vardır. Mihrap çıkıntılı mermer kaplama çerçeve içinde sivri kemerli nişlidir. Duvarlar bir yirmi metre yükseklikte açık-koyu renk mermerle kaplanmıştır. Minber, demir doğramadan yapılmalıdır ve batı duvardadır. Kadınlar yeri, yapıyı enine ortalayan kuzey duvar boyunca bir asma kattır. İki adet kare kesitli ağaç direk üzerine atılmış uzunlamasına hatıl üzerine oturtulmuş, taşkın olup parmaklıklı ve kafes örtülüdür. Kadınlar yeri altında kuzey-batı köşede parmaklıklı müezzin yeri vardır. Tavan, kadınlar yerini taşıyan iki direk uzantısıyla taşınan enine iki hatıl üzerine oturtulmuş olup ahşaptır. Dıştan kiremit örtülü kırma çatılıdır. Minare kuzey-doğu köşede olup düzgün kesme taş kaideli, tuğla gövdeli, kirpi çıkıntı şerefeli, bakır kaplama külahlıdır. Gövde üzerinde iki ve şerefe kapısı üzerinde bir olmak üzere mavi çini kuşaklar vardır. Şerefe demir parmaklıklıdır. Şerefe 28 basamak, şerefe üstü 4 basamak, üç ışıklıklı minare kapısı batıya bakıyor. TÜRBE: Güney avlu duvarında bir niş içindedir. Üzeri çatıdır ve Marsilya kiremit örtülüdür. Beton sanduka olup sarıklı ve düz iki gömüt taşı vardır. Yazıt yoktur. Camii adını taşıyan (Kara Katip) kişinin yattığı söylenmektedir. Kara katip bir söylentiye göre Fatih Sultan Mehmet devrinde yaşamıştır ve Çavuşbaş Caminin yapımında görevlendirilen kişilerden biridir. ÇEŞME: Avlu kapısının yanındadır. Kesme taştan yapılmıştır. İçerlek kenarlı, kilit taşı çıkık, yuvarlak kemerli nişlidir. Niş içinde yazıtı, ortada üstü yarım daireli küçük bir nişi ve altında biri kapalı biri musluklu su akma yeri vardır. Alt kısım yalak olup önü açıktır. Yanlarda musluk düzeyinde öne çıkıntılı taş kütleler arkada, avluda su haznesi birikim yeri vardır. KARA KÂTİP ÇEŞME YAZITI: Türkçe ince talık kırma yazı, 4 satır. 1- Cem olup etti ahali ittifak böyle bir çeşme bünyad eyledi 2- Abını içtikçe teşneğan şükrünü kalbinde müzdad eyledi 3- Her kim olduysa delil bünyadına kendi itfal-i ihlas eyledi. 4- Söyledi talimle tarih Rahmiye cuy-i baha bu abı irfad eyledi sene 1200 Zilhicce Yazıttan anlaşıldığına göre çeşme H.1200 zilhicce (M. Ekim 1786) yılında yaptırılmış. Caminin de bu tarihte yapılıp yapılmadığı bilinmiyor. Ama son şeklini H. 1327 yılında almış olmalıdır.
Su VAR
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım Cami
Bugünkü Kullanımı Cami
Önerilen Kullanım Cami
Tescil Kararı GEEAYK-1522 09.02.1979
Yayın Dizini Aygen, M.Saadettin; Afyonkarahisar Camileri, Ankara, 1973
Ekler Rapor, Fotoğraf, Harita, Kroki, Kitabe
Revizyon -
Görüntülenme Sayısı : 2041    Eklenme Tarihi : 26 Şubat 2013 Salı    Güncellenme Tarihi : 26 Şubat 2013 Salı