Bitlis’in Ahlat ilçesinde yer alan Hasan Padişah Kümbeti, Tahtısüleyman mahallesinin güney ucunda ve Karaşeyh Mezarlığı’nın kuzeydoğusunda bulunur. 13. yüzyılın ikinci yarısında, Ahlat Padişahı Hasan Aka için yaptırılmıştır. İçinde üç mezar bulunan yapı, yine Ahlat’ta bulunan Ulu Kümbet’ten sonra en büyük ikinci mezar anıtıdır. Halen oldukça bakımlı durumda olan Hasan Padişah Kümbeti, mimarisi ve süslemesi bakımından Ahlat kümbetlerinin yaygın özelliklerini bünyesinde toplayan, ilçenin en gösterişli mezar anıtlarından biridir.
Tanıtma Genel Müdürlüğü Arşivi
Kare planlı bir kaide üzerine yapılmış silindirik gövdeli kümbet, içten kubbe dıştan ise konik bir külahla örtülüdür. Cenazeliğe, kaidenin doğu kenarındaki, dokuz basamak merdivenle inilen sivri kemerli küçük bir kapıdan girilmektedir. Aynalı tonozla örtülü cenazeliğin doğu, batı ve güney kenarlarının ortasında küçük ve dar mazgal pencereler yer almaktadır.
Kapı ve pencere nişlerinin etrafı diğer kısımlara göre daha süslemelidir. Kapı nişinin iki köşesini burmalı iki sütunca süsler. Niş kavsarasında kademe halinde daralan mukarnasların içleri çok zengin bir şekilde stilize bitki motifleriyle süslenerek adeta hiç boş yer bırakılmamıştır. Kapının her iki yanında bulunan sütuncelerin yanında ve kavsaranın üzerindeki alınlıkta, kümbetin inşa kitabeleri bulunmaktadır.
Hasan Padişah Kümbeti’nin hemen yanında yarım bir kümbet yer almaktadır. Mimari üslubundan hareketle 13. yüzyıl kümbetlerinden olduğu düşünülmektedir. Ancak, kümbetin kim için ve kaç tarihinde yapıldığı bilinmemektedir.
Kaynaklar:
Bitlis İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi web sitesi. “Hasan Padişah Kümbeti.”