SELÇUKLU MEYDAN MEZARLIĞI - Bitlis
AHLAT-SELÇUKLU MEYDAN MEZARLIĞI
Kimlik
Adı |
SELÇUKLU MEYDAN MEZARLIĞI |
Envanter No |
76 |
Harita No |
- |
Mah. Köy - Mevkii |
AHLAT-MÜZE MEVKİİ |
Adres |
İki Kubbe Mahallesi |
Pafta |
K48.c.05.a |
Ada |
444 |
Parsel |
1 |
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal |
|
Koruma Derecesi - Çevresel |
|
Koruma Derecesi - Aykırı |
|
Bugünkü Sahibi |
|
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
- |
Diğer Özellikler
Yaptıran |
- |
Yapım Tarihi |
|
Yapan |
|
Kültür Dönemi |
|
Kitabe |
|
Vakfiye |
|
Genel Tanım |
Kuzeyden güneye Taht-ı Süleyman yol ile Tatvan şosesi; doğudan batıya İki Kubbe Mahallesi ile Harabe Şehir arasındaki geniş düzlüğe kurulmuştur. Ahlat'ın en büyük ve en mühim mezarlığıdır. Bu mezarlıkta XI ve XVI.yy'a tarihlenen muhtelif form ve boyutlardadır. Meydanlık kabristanındaki muhtelif tipteki lahitlerin yayılma sahası Ahlat'ın geçirdiği muhtelif devirleri göstermektedir. Yer yer iç içe girmeler söz konusu olmakla beraber mezarlığın hangi kısmının kimler tarafından kullanıldığı tespit edilebilmektedir. Bu tesbit tarihi bilinmeyen eserlerin tarihlenmesinde de bir dereceye kadar faydalı olmaktadır. Kabristanın kuzey - doğu kısmı Ermemşahlar zamanında kullanılmaya başlanmıştır. En eski mezarlar bu sahada bulunmaktadır. Bu devri bilhassa çift gövdeli prizmatik sandukalar ile rumi tezyinat ve kufi yazı karekterlendirilmektedir. Kabristanın doğu kısmının ortalarında güneye doğru çit şahideli silindirik sandukalar sıralanmaktadır. Çok kısa süren bu tip Eyyubi devrine rastlanmaktadır. Sandukası dikdörtgen prizma biçiminde olan şahideli lahitler, bu kabristanın en uzun devam eden tipini teşkil etmektedirler. Meydanlık kabristanın her tarafına yayılmış olan bu tip İlhanlıların hakim olduğu çağın temsilcisidir. Ve fasılalarla Karakoyunlular zamanına kadar devam etmektedir. Bütün bu lahitle r tipleri miktarları, tezyin özellikleri kitabeleriyle bölgenin kültür tarihi bakımından çok önemli belgelerdir. Çift gövdeli prizmatik sandukaların son örneklerini takiben mezarlıkta 25-30 yıllık bir boşluk görülmektedir. Bu fasıladan sonra birdenbire en gelişmiş şekliyle çift şahideli silindirik sandukalarla karşılaşıyoruz.Bu durum elbette ki sosyal ve siyasi bir takım olaylarla ilgilidir ve Ermenşahların son yıllarındaki karışıklıklarla Eyyubi hakimiyetinin kuruluşu sırasına rastlanmaktadır. Moğulların sürükleyip getirdiği doğu Türk urukları, Ermenşahlardan çok daha kuvvetli olarak, Türklerin islamdan evvelki inanç, adet ve geleneklerini Ahlat'a taşımışlardır. Bu devrin şahideleri birer mezar anıtı karakterlerindedir. Bunlar hiçbir islami mezar taşında rastlanmayan muazzam ölçüleri kitabelerinin muhtebası ve ejder motifli tezyinatı ile Orhun anıtlarının İslamiyetten sonraki devamı gibidirler. |
Kullanım Durumu
Koruma Durumu |
|
Taşıyıcı Yapı |
|
Üst Yapı |
|
Dış Yapı |
|
Süsleme Elemanları |
|
Rutubet |
|
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar |
- |
Ayrıntılı Tanımı |
- |
Su |
YOK |
Elektrik |
YOK |
Isıtma |
YOK |
Orjinal Kullanım |
Mezar |
Bugünkü Kullanımı |
Mezar |
Önerilen Kullanım |
|
Tescil Kararı |
VAN K.B.K 16.07.2010-667 |
Yayın Dizini |
- |
Ekler |
- |
Revizyon |
- |
Görüntülenme Sayısı :
1744
Eklenme Tarihi :
31 Mart 2013 Pazar
Güncellenme Tarihi :
31 Mart 2013 Pazar