­ GELENEKSEL MESLEKLER | Kültür Portalı

Geleneksel Meslekler - Çorum

El Sanatları

Seri üretimin olmadığı, el yapımıyla gerçekleştirilen “geleneksel meslekler”, halkbilimi çalışmalarında, kültür tarihinin anlaşılmasında önemli ipuçları taşımaktadır. Geleneksel meslekleri, sadece üretim ve tüketim bağlamında düşünmek, eksik ve yanıltıcı olur. Bu meslekler; imalatçısının aynı zamanda satıcısı ve pazarlamacısı olması, kimi zaman aynı tip yapımla birlikte özel sipariş veya şahsi ihtiyaçlara göre tasarlanabilen biçimi, belli meslek gruplarının belli sokak veya caddelerde yoğunlaşması ile oluşan bir “meslekî kültür muhiti”, mesleğin aktarılmasındaki usta-çırak sistemi gibi yönleriyle, canlılığını koruduğu dönemin kültür dokusunu anlatmaktadır.

Çorum tarihinde, özellikle demirci, doğramacı, marangoz ve kunduracı gibi dallar başta olmak üzere, güçlü bir meslek teşkilatı, diğer bir söyleyişle Lonca teşkilatı mevcuttu. Mesleğin kurallarını, oluşması muhtemel ihtilafların çözümünü, zanaat ahlakını ve sosyal ilişkiler boyutunu da düzen altında tutan bu teşkilat yapısı, 20. yüzyılın başına kadar etkisini sürdürmüştür. Çorum, gelenekten geleceğe aktarılan bu tür “el yapımı” ağırlıklı mesleklerin önemli bir kısmının kaybolduğu, ancak birkaçının varlığını koruduğu şehirlerimizdendir.

M. Öcal Oğuz ve Ezgi Metin tarafından hazırlanan çalışmada, Çorum’daki geleneksel meslekler, yapıldığı ham maddeye göre 8 başlık altında toplanmıştır. Bu sıralamada yer alan mesleklerin birkaçını fotoğraflarıyla sıralayabiliriz:

1.Ham Madde Olarak Lif Kullanılan Geleneksel Meslekler:

  • Şapka Yapımı
  • Terzilik
  • Urgancılık
  • Yorgancılık

2.Ham Madde Olarak Ağaç Kullanılan Geleneksel Meslekler:

  • Ahşap Oymacılığı
  • Ağaç Tornacılığı
  • Bağlama Yapımı
  • Beşik Yapımı
  • Dibek Yapımı
  • Elekçilik
  • Kaşık Yapımı
  • Ud Yapımı
  • Yayık Yapımı

3.Ham Madde Olarak Taş Kullanılan Geleneksel Meslekler:

  • Taş Oymacılığı

4.Ham Madde Olarak Toprak Kullanılan Geleneksel Meslekler

  • Çömlekçilik

5.Ham Madde Olarak Maden Kullanılan Geleneksel Meslekler:

  • Bakırcılık
  • Bıçakçılık
  • Demircilik
  • Kalaycılık
  • Nalbantlık
  • Sobacılık

6.Ham Madde Olarak Deri Kullanılan Geleneksel Meslekler:

  • Ayakkabı Yapımı
  • Çarık Yapımı
  • Kemer Yapımı
  • Semercilik
  • Saraçlık

7.Ham Maddesi İnce Dallar-Saplar ve Ağaç Şeritler olan Meslekler:

  • Sepetçilik
  • Süpürgecilik
Görüntülenme Sayısı : 3951    Eklenme Tarihi : 21 Şubat 2013 Perşembe    Güncellenme Tarihi : 03 Kasım 2021 Çarşamba