Çanakkale’de bilinen halk oyunlarından bazıları şunlardır:
Erkek Oyunları:
- Harmandalı
- Kaba Güvende
- Karanfilin Moruna (Çiftleme Zeybeği)
- Kusköy Zeybeği e) Çan Sekmesi (Süzme)
Kadın Oyunları:
- Çan Sekmesi
- Evreşe Yolları
- Karyolamın Demiri
- Harmandalı
Bayramiç Karşılaması Ezgileri ve adımları bilinen bu oyunların dışında, ezgileri belirlenmiş ve bazı adımları bilinen ancak tamamı saptanamayan oyunlar:
- Cengerme (Cengi Harbi- Yol Havası)
- Çanakkale Türküsü
- Alay Havası (Yapıldak)
- Çemberimde Gül Oya
- Türkmen Yol Havası
- Bağ Özü
- da Zeybeği
- Koca Kule (Yanık Kule)
- Çenk Kızı (Cıngıllı)
- Koca Arap
- Sürmeli Zeybeği
- Kozak Zeybeği
- Ninnalar
- Dere Kunduzu (Refikam)
- Lapseki Çeşmesi
- Karanlık Dere
- Gündoğdu Zeybeği
- Yandım Ayşe (Erkek)
- Asmadan Gel Asmadan
- Edremit Güvendesi
- Yörük Yaylası
- Saba Güvende Zeybeği (Yenice)
- Eski Alay Havası
- Eminem Giymiş Alları
- Tabancalı
- Evciler Zeybeği
- Bursa’nın Damları
- Çavuşköyü Zeybeği (Biga)
Düğün ve eğlencelerde oynanan bu oyunların dışında, dini nitelikli bir dans olan samahlar, Türkmen ibadetlerinin gerçekleştiği cemlerin ayrılmaz ve önemli bir bölümünü teşkil etmektedir. Çanakkale yöresinde oynanan samahlar, Orta ve Doğu Anadolu samahlarından daha ağır bir tempoda gerçekleşir. Bu tipten oyunların dışında, Çanakkale’ye göçler yolu ile gelen diğer toplulukların da (Çerkezler, Pomaklar, Boşnaklar vb.) Çanakkale oyunlarının yanı sıra kendi oyunlarını da oynadıkları bilinmektedir. Oyunlarda kullanılan müzik aletleri, oynanan oyunlara ve oynayan topluluklara göre değişiklik gösterir.
Geleneksel zeybek oyunlarında klarnet, keman, davul, darbuka kullanılırken, samahlarda bağlama, Çerkez oyunlarında akordeon ve phacic kullanılır. Çanakkale türkülerinin önemli bir kısmı, maniler arasına serpiştirilen nakaratlar yardımıyla oluşmaktadır. Bilinen bir ezgiye (örneğin evreşe yolları) mani eklemeleri ile türkü söyleyicilerinin, mani repertuarına göre uzayıp kısalabilir ve her seferinde türkü sözleri değişebilir. Çanakkale türkülerinde esas olan ezgidir.
Kaynak: Çanakkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Halk Kültürü Arşivi