Geleneksel kültürümüzün ve el sanatlarımızın en önemli örneklerinden birisi oyalardır. Yapılan araştırmaların sonuçlarına göre; oya sözcüğünün başka dillerde karşılığının bulunmaması, bu sanatın Türklere ve özellikle Türk kadınına özgü bir sanat olduğunu göstermektedir. Türk toplumunda, belli bir eğitim sürecinden geçmeden, günlük işler açısından bu denli yüksek bir zevk yaratan Türk kadınının yaratıcılığının yeni kuşaklara aktarılmasında, oyaların işlevi büyüktür.

Oya, Anadolu kadınını güzelleştiren, küçük boyutlu fakat büyük anlamlar taşıyan bir el sanatıdır. Oyaların en önemli özelliği, kadınların doğrudan duygularını ifade edemediği ortamlarda duygu ve düşüncelerini aktarmasıdır. Ankara'ya bağlı Nallıhan İlçesi'nde yapılan iğne oyalarının en önemli özelliği ise ipekten yapılmalarıdır. Hazırlanışı ise dantel sanatına benzediğinden yurt içinde ve dışında bir tür dantel olarak kabul edilmiş, hatta kimi yerlerde ‘Türk Danteli’ olarak tanımlanmıştır. Günümüzde tığ, iğne, mekik, firkete gibi araçlarla yapılan oyalar, araç ve tekniklerine göre de

• İğne
• Tığ
• Mekik
• Firkete
• Koza
• Yün
• Mum
• Boncuk
• Kumaş Atığı veya Dokuma Oyaları

olarak sınıflandırılmıştır. Oyaların bir başka özelliği de, kadınların doğayı kullanarak duygu ve sanatlarını ortaya koymalarına aracı olmalarıdır. Çünkü oyalar, yapraklar, çiçekler, meyveler, sebzeler olabilmektedir. Bazı hayvanların da motif olarak işlendiği görülür.

Doğanın yanı sıra soyut öğeler ve geometrik şekillerde de oyalar işlenebilmektedir. Bazı oyalar ise kadınların gündelik yaşamını, hayal gücünü ve espri anlayışını da yansıtmaktadır. Türkan Şoray Kirpiği, vb. oya tipleri, kadınların gündelik hayatı giysilerine nasıl yansıtabildiklerini gösterir. Oyalar, geçmişte olduğu gibi bugün de çeyiz için hazırlanmaktadır.

Kaynak: Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2014)