Çok eski zamanlarda Tortum Gölü’nün bulunduğu yerde bir köy ve bu köyün de güngörmüş bir çobanı varmış. Günlerden bir gün çoban,koyunlarını gütmek için köyün yakınında bulunan dağın eteklerine gitmiş. Sopasını bir kenara dikerek uyumaya başlamış. Bir süre sonra bir gürültü duyarak uyanmış. Dağın arkasından, “Çıkın, çıkın” diye sesler geliyormuş. Çoban bir de bakmış ki dağ, değneğine kadar ilerlemiş. “Belki rüya gördüm” diye kimselere bir şey söyleyememiş. İkinci ve üçüncü gün yine aynı sesleri duymuş. Dağ da gittikçe köye yaklaşıyormuş. Çoban, bunun üzerine hemen köye dönerek durumu halka bildirmiş. Köy halkına, bulundukları yerleri terk etmeleri gerektiğini söyleyip tekrar geri dönmüş. Çobanın sözlerini kimse dinlememiş. Çoban da sürüsünü alıp köyden ve dağdan uzaklaşmış.

Çobanın köyü terk edişinden bir gün sonra köy, şiddetli bir zelzele ile sarsılmış, dağ büyük bir gürültü ile köyün üzerine gelmiş. Kısa bir süre sonra da köy ortadan kaybolmuş. Dağ, köyün önünü kapatmış, burada bir göl oluşmuş. Bu göle bugün Tortum Gölü denmektedir. Dağdan göle doğru akan şelaleye de Tortum Şelalesi denir. Köyün ortadan kalkmasından sonra çoban da ortalardan kaybolur, bir daha onun izine rastlayan olmaz. 

Kaynak: Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü