­ ZEYBEK OYUNLARI | Kültür Portalı

Zeybek Oyunları - İzmir

Halk Oyunları

Zeybek oyunlarını “ağır” ve “yürük (kıvrak)” olmak üzere iki başlık altında toplayabiliriz. Ağır zeybek aslında “efe oyunu” da diyebileceğimiz ezgisi ve oynanışı ağır olmasıyla birlikte izleyiciye yiğitlik mertlik hissi veren bir danstır. Tek kişi tarafından oynanır.

Yürük zeybek oyunları: Zeybek ve kızanların toplu oynadıkları bir danstır. Zeybekler oyunları kızan oyunlarına göre daha ağır ve sayıca daha az grupla oynarlar. Kızanlar ise daha uçarı, kalabalık grupla oynarlar.

Zeybek oyunlarına grubun hiyerarşik yapısı yansır. Efeler, ağır ve tek kişi; zeybekler, daha hareketli az sayıda oyuncuyla; kızanlar, uçarı ve kalabalık grup ile oynarlar. Günümüzde halk dansları ekipleri tarafından sıkça oynanan zeybek oyunlarından bazıları şunlardır: Ödemiş Zeybeği (Ödemiş) , Bergama Zeybeği (Bergama), Koca Arap Zeybeği (Ödemiş), Kordon Zeybeği (İzmir), Harmandalı Zeybeği (Ödemiş, Aydın), İkiparmak Zeybeği (Ödemiş, Menderes, Nazilli’de farklı oyundur),

Kaynak:

  • Akdoğu, O. (2004). Bir Başkaldırı Öyküsü Zeybekler. Tarihi - Ezgileri – Destanları. İzmir: Sade Matbaacılık.
  • Avcı, A. H. (2004). Zeybeklik ve Zeybekler Tarihi. İstanbul: E Yayınları.
  • Yetkin, S. (1997). Ege'de Eşkıyalar. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Dural,H. (1999). Bize Derler Çakırca- 19. ve 20. Yüzyılda Ege’de Efeler, (Yay. Haz. Sabri Yetkin). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Yavuz, B.G. (2012). Yukarı Küçükmenderes Havzasında Zeybekler. Ödemiş: Efe Ofset ve Matbaacılık.
Görüntülenme Sayısı : 4267    Eklenme Tarihi : 18 Haziran 2013 Salı    Güncellenme Tarihi : 09 Aralık 2020 Çarşamba