­ ARPACI UN FABRİKASI (SÜRYANİ KİLİSESİ) | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

Arpacı Un Fabrikası (Süryani Kilisesi) - Elazığ

Kimlik
Adı Arpacı Un Fabrikası (Süryani Kilisesi)
Envanter No -
Harita No 20 M -IV
Mah. Köy - Mevkii Rızaiye Mahallesi
Adres Elazığ Merkez
Pafta 40
Ada 233
Parsel 2
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 2
Koruma Derecesi - Çevresel 0
Koruma Derecesi - Aykırı 0
Bugünkü Sahibi 0
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş M.Süleyman TÜRKER
Diğer Özellikler
Yaptıran
Yapım Tarihi 19. yy. sonu
Yapan
Kültür Dönemi
Kitabe
Vakfiye
Genel Tanım Kilise bir “Bazilika” tipi yapıya sahiptir. Büyük dikdörtgen planlıdır. Taş temel üzeri tuğla duvarlı olup dört duvarı da üçgen alınlıklıdır. Karşılıklı simetrik pencerelidir. “Semerdam şeklindeki ahşap çatı naostaki dört sütun üzerine oturtulmuş olmalıdır. Halen yıktırılmış durumdadır. Fabrika olarak kullanıldığı için bazı değişiklikler ve ilaveler yapılmıştır. Naostaki neflerden sağda olanının zemini diğerlerinden 1 m. kadar alçaktadır. Apsis kısmı daha önce yıktırılmış durumdadır.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu C
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı C
Dış Yapı B
Süsleme Elemanları C
Rutubet 0
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Tadilat yapılmıştır. Kapı girişleri, naosta bulunan iki pencere ve apsis önü kemeri örülerek normal kapı girişleri haline getirilmiştir. Kilise binasına ilave olarak bazı binalar yapılmış, neflerden birinin seviyesi 1 m kadar alçaltılmıştır. Duvarlar birkaç kez badana ettirilmiş durumdadır.
Ayrıntılı Tanımı Vaziyet planında gösterilen adanın çevresi bahçe duvarıyla çevrilidir. Düzgün kesme taşlardan yapılmış, kemerli iki payeli bir kapıdan bahçeye girilmektedir. Bahçenin içinde bulunan kilise binası, dikdörtgen planlıdır. Temeli (düzgün olmayan) taş, üzeri tuğla duvardır. Binanın esas girişi, üçgen alınlıklı, küçük kenar üzerindedir. Diğer duvarlar da benzer şekilde olup alınlık altları ahşap hatıllarla takviye edilmiştir. Yapının narteks, naos ve apsis bölümlerinden apsis, tamamen yıkılmıştır. Nartekse yuvarlak kemerli kesme taşlardan yapılmış büyük bir kapıdan girilmektedir. İki kısa duvar üzerinde, karşılıklı birer pencere vardır. Sağ kısa duvarında, altta kemerli bir pencere daha vardır ki sonradan kapı haline getirilmiştir. Yuvarlak kemerli, yarım payeli düzgün kesme taşlardan yapılmış bir kapıdan naosa girilir. Naos, dört sütunla uzunlamasına üç nefe ayrılmıştır. Sütunlar ahşap, üzeri sıvalı ve taş sütun altlıklıdır. Çatı, bu sütunların üzerine oturtulmuştur. Çatı ve sütunlar, hâlihazırda yıktırılmış durumdadır. Naosun iki uzun duvarında, üstte ve altta üçer adet olmak üzere, simetrik ve sivri kemerli pencereler vardır. Alınlıklar üzerinde de yine kemerli birer pencere bulunmaktadır. Uzun duvarlar, iki yarım payelerle desteklenmiştir. Naos duvarları, 50 cm.lik kalın bir şerit halinde, kahverengi ve kirli sarı renklerle, panolara ayrılmıştır. Naosun sol uzun duvarının sonunda kesme taşlardan düz kemerli, yarım payeli bir niş bulunmaktadır. Niş kemeri, saç örgü ve nar çiçeği motifli olup iki üst köşesi yarım yelpaze şeklindedir. Tamamen yıktı¬rılmış olan apsis kemeri, kesme taşlardan yapılmış olup boya ile iki paye resmedilmiştir. Üstte üç yuvarlak delik ve iki yanında yuvarlak-sivri kemerli iki pencere vardır. Muhtemelen 19. yüzyılın sonlarında yapılmış olan Kilise, Bazilika tipindedir. Daha sonraları un fabrikası olarak kullanılmış ve bu yüzden bazı değişiklikler ve ilaveler yapılmıştır. Kemerli kapı girişleri, apsis önü ve naostaki iki pencere örülerek kapı haline getirilmiştir. Duvarlar birkaç kez badana yaptırılmıştır. Naostaki neflerden birinin zemini, diğerlerinden 1 m kadar aşağıda olup apsis önünde bir merdivenle ortadaki nefe çıkılır. Duvarlarda yer yer çatlaklar vardır. Duvarları normal yüksekliğini korumaktadır. Çatı tamamen yıktırılmış ve sütunlar devrilmiş durumdadır.
Su YOK
Elektrik YOK
Isıtma YOK
Orjinal Kullanım
Bugünkü Kullanımı
Önerilen Kullanım
Tescil Kararı KARAR TARİHİ: 10.06.1977 KARAR NO: A-606
Yayın Dizini
Ekler
Revizyon

Konum Bilgileri

Görüntülenme Sayısı : 1474    Eklenme Tarihi : 01 Mart 2013 Cuma    Güncellenme Tarihi : 05 Haziran 2024 Çarşamba