1875-1880 yıllarında halı tüccarı Takfor Efendi tarafından ev olarak yaptırılmıştır. İzmir'e giren Türk ordusu burayı karargâh olarak kullanmıştır. Atatürk, 12 Şubat 1923’te toplanan İzmir İktisat Kongresi için şehre geldiğinde bu evde ilk kez konaklamış, toplantılarını ve kişisel çalışmalarını burada sürdürmüştür. 13 Ekim 1926’da bina İzmir Belediyesi tarafından satın alınmış, bazı yeni eşyalar konularak Atatürk’e hediye edilmiştir. Atatürk 1930-1934 yılları arasında İzmir’e beş kez gelmiş ve her gelişinde bu evde kalmıştır. 10 Kasım 1938’de Atatürk’ün ölümü ile kız kardeşi Makbule Baysan’a veraset yoluyla kalan ev, 25 Eylül 1940’da İzmir Belediyesi tarafından müze yapılmak üzere kamulaştırılmıştır. Atatürk’ün İzmir’e gelişinin 19'uncu yılına rastlayan 11 Eylül 1941 tarihinde törenle müze olarak açılmıştır.

5 Ekim 1962’den itibaren Atatürk İl Kütüphanesi ve İzmir Şehri Atatürk Müzesi adını alan binanın mülkiyeti, 28 Aralık 1972’de dönemin Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı tarafından Maliye Bakanlığı kanalıyla İzmir Arkeoloji Müzesi’ne verilmiştir. 29 Ekim 1978’de restore edilerek törenle Atatürk ve Etnografya Müzesi olarak ziyarete açılmıştır. Etnografik eserlerin 1988 yılında açılan yeni Etnografya Müzesi’ne taşınmasından sonra Atatürk Müzesi olarak anılan müze, 1999-2001 yılları arasında yeni bir restorasyon geçirmiş, 2002’de kapılarını tekrar ziyarete açmıştır.

Osmanlı ve Levanten mimarisi karışımı neoklasik tarzda bir yapı olan müze bodrum, zemin, birinci kat ve çatı katından oluşmaktadır. Dikdörtgen planlı, arka cephesi revaklı, avlulu, 852 metrekarelik bir alanı kaplayan taştan kârgir bir binadır. Sağ ve sol nişlerde mermer heykeller, büyük kristal bir ayna, Atatürk resmi ve Atatürk büstü vardır. Birinci kata çıkan çift taraflı mermer merdivenlerin arasında Atatürk’ün İzmir’e geldiğinde bindiği kayık sergilenmektedir. Merdiven başında aplik görevi yapan iki adet tunç şövalye heykelciği vardır. Salonda iki oturma grubu bulunur. Banyoda küvet, beş sandalye, aynalı konsol, Atatürk’ün bornoz ve havlusuyla iki ibrik vardır. Yatak odası maun karyola, aynalı konsol, iki heykel, iki komodin, iki kadife koltuk, bir kanepe, bir şezlong, bir markiz ve iki aynalı dolapla süslenmiştir. Çalışma odasında meşe kaplama çalışma masasının üzerinde Atatürk’ün kullandığı yazı takımı, kül tablası ve telefon vardır. Odada ayrıca dört deri kaplama sandalye, iki misafir koltuğu ve üç dolap bulunur. Yemek odasında bir maun masa çevresinde 10 adet sandalye, servis masası, iki aynalı konsol yer alır. 408 adet Fransızca (1840-1913) aylık ansiklopedinin yanı sıra Atatürk’le ilgili kitapların sergilendiği kütüphanede maun bir toplantı masası çevresinde, arkalıklarındaki çini plakalar üzerinde Shakespeare’in eserlerinden sahnelerin canlandırıldığı 10 adet küçük boy maun sandalye ve iki yılanlı seramik vazo bulunur. O günün modasına göre döşenmiş olan salon ve odalar, batı kaynaklı bronz, dökme heykeller, vazolar ve yağlı boya tablolarla bezenmiştir.

Kaynak:

• http://www.kultur.gov.tr/TR-96374/izmir---ataturk-muzesi.html
• https://www.muze.gov.tr/tr/muzeler/izmir-ataturk-evi-muzesi

İzmir Gezilecek Yerler