­ ABACILIK | Kültür Portalı

Abacılık - Kahramanmaraş

El Sanatları

Dokuma tezgâhında dokunan, gömlek üzeri giyilen nakış işlemeli, yakasız, kısa kollu bir yerel kıyafet olan aba, kışın sıcak, yazın serin tutması ve yağmur geçirmemesi sebebiyle Kahramanmaraş’ta eski dönemlerde çokça kullanılmış geleneksel bir giysidir. Kahramanmaraş’ta kırmızı aba, boz aba, ibrişimli kırmızı aba, güreş abası, Bertiz abası gibi farklı çeşitleri bulunmaktadır. Geçmiş dönemlerde hali vakti yerinde olan insanlar tarafından ibrişimli kırmızı aba tercih edilmekte, zenginliğin simgelerinden biri olarak kabul edilmekteydi. Fakir kesim nakışsız ve motifsiz abayı kullanırken, orta gelirli halk genelde motifi az olan abayı tercih etmekteydi.

Aba üzerindeki her motife ‘sandık’ ismi verilmektedir. Abada 9 sandığın bulunması giyen kişinin çok zengin biri olduğunu göstermekteydi. Sandık sayısı arttıkça abanın değeri de artmaktadır. Dokuma malzemesi olarak kuzu yünü kullanılır. Dokumada gömme tezgâh denilen el tezgahı kullanılmaktadır (Anonim, 2010a). Siyah tura iplikle zikzak yapılarak dikilmektedir. Önünde düğme ve ilik yoktur. Koltuk altı dikilmez ve cepsiz olarak yapılır. Bazı abaların omuz başlarına veya sırtın tam ortasına 7 delikli mavi göz boncuğu yerleştirilir ve etrafına iğde dikilerek süslenir (Savaş, 2004:108.)

Aba yapımında kullanılan motifler sehpa örtüsü, masa örtüsü, kırlent gibi eşyaları süslemede de kullanılmaktadır. Kahramanmaraş’ta aba yapan tek usta olan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Geleneksel Türk El Sanatları Sanatkârları listesinde kayıtlı olan 1971 doğumlu Hüseyin Gülegül, bu mesleğin ailesi tarafından 6 kuşaktır yapıldığını belirtmektedir. (Anonim, 2010a).

Kaynak: ÇALIŞ, H. (2014). Kahramanmaraş'ta Geleneksel El Sanatları. Akdeniz'in Altın Kenti Kahramanmaraş. Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayını, 308. SAVAŞ, M.(2004). Kahramanmaraş’ta Erkek Giysileri. Madalyalı Tek Şehir Kahramanmaraş (Özel Kurtuluş Dergisi). S. 16, 106-109.

Görüntülenme Sayısı : 3574    Eklenme Tarihi : 10 Aralık 2014 Çarşamba    Güncellenme Tarihi : 21 Aralık 2020 Pazartesi