Müze,1954 yılında Kapadokya Bölgesi'nin ilk turistik oteli olarak ,Ortahisar'da yapılmış olan,eski “Göreme Otel” binasının resetorasyon çalışmaları yapıldıktan sonra kurulmuştur. “Göreme Otel” o yıllarda bölgeye gelen bir çok ünlü ismi ağırlamıştır. Otelde çıkan bir yangın sırasında otel kayıt defteri yanmış ve o günkü bilgilere ulaşılamamaktadır. Fakat halktan öğrenildiği kadarı ile bu isimler arasında; Yaşar Kemal, Kasım Gülek, Yılmaz Güney, Hulisi Kentmen, Çolpan İlhan, Ayhan Işık, Sadri Alışık, Türkan Şoray, Tarık Akan gibi ünlüler ve pek çok yabancı devlet adamı ve sanatçılar vardır.

Yaşar Kemal, Göreme Otel'de kaldığı yaklaşık bir ay süresince burada peribacalarından esinlenerek bir roman yazmak istemiş, köyün o zamanki cocuklarından ve şu anda hala hayatta bulanan Ahmet Köksal ile sık sık sohbet eder ve “çocuğum buralarda periler varmış sen hiç gördün mü”diye sorarmış. Ahmet Köksal ise Yaşar Kemal’e “ben hiç peri görmedim” diye cevap vermiş.Bunun üzerine Yaşar Kemal burada kaldığı süre içerisinde “Peri Bacaları” adlı kitabını yazmış ve o kitapta “Göreme Otel”den de bahsetmiştir.

Müzede toplam 12 oda bulunmakta ve Kapadokya Bölgesi'nde yaşayan insanların geleneksel yaşam biçimleri etnografik bir dille, heykeller ile canlandırılarak anlatılmaktadır. Kayaların oyularak, kilise ve ev haline nasıl getirildiği, tarım hayatı ve tarımda kullanılan aletler, eski kayıt damı (mutfak), pekmez yapımı, halı ve kilim dokumacılığı, kumaş baskı teknikleri, Türk hamamı, eski bir köy meydanı, köy odası, kız isteme geleneği, kına gecesi merasimi, gelin odası ve finalde gelen ziyaretçilerimizin “Ortahisar Hatırası” fotoğrafı alabilecekleri bir bölüm bulunmaktadır.

Nevşehir Gezilecek Yerler