Evlilik kişi hayatında ferdi sorumluluktan ailevi sorumluluğa geçilen önemli bir rol ve statü değişikliğidir. Evlenebilmek için maddi ve manevi yönden kişiler uzunca bir hazırlık dönemi geçirmek durumundadır. Nevşehir yöresinde, kızlar için evliliğe hazırlık, annesi tarafından başlatılır. Kendisi ise büyüdükçe annesine iştirak eder. Bu dönem içerisinde geleneğin gerekli kıldığı kadar çeyiz hazırlanır.

Erkekler ise toplumun evlenmek için gerekli kıldığı kişisel yeterlilik, sorumluluk ve maddi bakımdan küçük yaştan itibaren evliliğe hazırlanırlar. Evlenme çağına gelen erkekler için kendisinden yaşça küçük, iyi huylu bir kız tespit olunur. Daha sonra kızın evine erkek, tarafının kadınlarınca “Görücü“ gidilir. Gelenlerin görücü olduğu anlaşılınca, kız tarafı bu evliliğe sıcak bakıyorsa, gelen misafire yakınlık göstererek ikramda kusur etmemeye çalışılır. Şayet bu evliliğe rıza gösterilmiyorsa kız görücüye çıkartılmaz.

Kız İsteme ve Nişan: Erkek evinden birkaç erkek kızı istemeye giderler. Kız tarafından erkekler ise gelenleri karşılar. Oturulur, sohbet edilir. Sonra gelme amacı açıklanarak, erkeğin babası kızın babasının önünde diz çöker halde “Allah'ın Emri, Peygamberin Kavli ile“ diyerek kızını ister. Kızın ailesi düşünmeleri için birkaç gün zaman isterler. Eğer kız tarafının beğendiği bir yerse haber gönderilerek tekrar gelmelerini isterler. Bunun üzerine yine erkek tarafından birkaç erkek kız tarafının evine giderek durumu konuşurlar. Gelenlere sözü sağlama bağlamak için kız tarafından bir çift çorap verilir. Böylece söz kesilmiş olur. Uygun görülen bir günde kız evinde iki tarafın akrabaları toplanır ve nişan töreni yapılır. Nişanda şerbet ikram edilerek yüzük takılır. Bu işlemler neticesinde olay toplum huzurunda resmi bir mahiyet kazanır. Nişandan sonra erkek tarafı sık sık kız evine ziyarete gelir. Ziyaret esnasında gelin kıza hediyeler getirmek adettendir. Bu gelip gitmeler esnasında iki taraf istişarelerde bulunarak düğün gününü belirlerler. Düğünden bir hafta önce “Düzen Bozma “ geleneği tamamlanır. Düzen işi için şehir pazarına gidilerek, erkeke tarafı gelinin, kız tarafı da damadın kılık-kıyafetiyle ilgili ihtiyaçlarını alır. Akşam ise alınan eşyalar konu- komşuya gösterilir.

Düğün: “ Bayrak Kaldırma “ töreni ile düğünün olacağı topluma ilan edilir. Geleneksel düğüne Salı günü başlanır. O gün erkek evinde davul, zurna çalınarak eğlenilmeye başlanır. Salı gününün düğün içerisindeki adı “Kız başı Yıkama” günüdür. Salı akşamı kızın bir akrabası tarafından kız başı yıkama işi üstlenilir. Buradaki uygulamalar sadece kadınlara yöneliktir. O evde kadınlar geç vakitlere kadar eğlenilir. Topluluk dağıldıktan sonra gelin kız banyo ettirilerek saçı taranır. Geceyi ise aynı evde geçirir.

Çarşamba gününe gelindiğinde, erkek tarafında “Güvey Giydirme” töreni yapılır. O törende damada kız tarafının almış olduğu kıyafetler dualarla giydirilir. O günün akşamında ise, kız tarafından “Kına Gecesi” yapılır. Kına gecesine sadece kadınlar iştirak eder. Burada önce kadın oyunları çıkartılarak eğlenilir. Arkasından gelin olunacak kıza kınası yakılır. Sonuna doğru toplulukça gelin kız türkülerle ağlatılmaya çalışılır. Kına gecesinde söylenen bazı türkülerin sözleri şu şekildedir:

• Kızım kınan kutlu olsun Vardığın yer mutlu olsun Kulağında gümüş küpe Kıza anası kız anası Hani bunun öz anası Atladı geçti eşiği Sofrada kaldı kaşığı Büyük evler yakışığı Ah gelin anam Altın tas içinde kınam Gümüş tarak ile zülfüm taranır Nişanlı kızlar işin aranır Ah gelin anam Gelin geldi kapımıza Altın doldu küpümüze çamaşır var hepimize Ah gelin anam
• Keklik gelir seke Kulağında gümüş küpe Ben annemden ayrılmazdım Ayırdılar çeke çeke Al güvercin mor güvercin Ayağında gümüş zencir Gurbet ele giden kızlar Ölmez ama zırıncır Damınızda ot muyum Üstünüzde yük müyüm Bir kızınızdım çok muydum Vay benim anam

Perşembe günü sabahı kız tarafınca hazırlanmış çeyiz, erkek evinden gelen taşıtlara yüklenerek götürülür. Toplu halde çeyiz götürmeye “Seysana” adı verilir .O gün öğle namazından sonra erkek tarafında oluşan kadın ve erkek topluluğu gelini almaya gelirler. Kız hazırlanmış ise ağıtlar arasında evden çıkarılır. Uzunca bir yol dolaştırıldıktan sonra erkek evine getirilir. Gelin girerken kapı eşiğinde kurban kesilir. Damat veya babası tarafından “Saçı” denilen metal para ve leblebi karıştırılarak, gelinin üstünden saçılır. Gelin eve girdikten sonra kadınlar arasında eğlenceler devam eder. Aynı zamanda komşu ve akrabaların getirmiş oldukları hediyeler geline takılır.

Perşembe akşamı gerdek anıdır. Gerdeğe girmeden önce damat abdest alır, yatsı namazına gider. Camii den çıktıktan sonra cemaatle toplu olarak dualarla damat eve getirilerek gerdeğe sokulur.

Cuma günü “Kakül Kesme” günüdür. Öğleye doğru erkek evinde kadınlar toplanarak gelinin kakülünü keserler. Bu tören genç kızlıktan kadınlığa geçişin başlangıcı olarak kabul edilir. Yine bu törende de kadınlar oyunlar çıkartarak eğlenirler. Bu topluluğun dağılmasından sonra düğün törenleri sona ermiş olur.

Kaynak: http://www.nevsehir.gov.tr/default_B0.aspx?content=1077 kaynağından, 01.07.2014 tarihinde alınmıştır.