Ali Paşa Camii ve Türbesi - Tokat
Alipaşa Camii genel görünüm
Kimlik
| Adı |
Ali Paşa Camii ve Türbesi |
| Envanter No |
- |
| Harita No |
- |
| Mah. Köy - Mevkii |
Merkez |
| Adres |
Yaşmeyden Mahallesi |
| Pafta |
6 |
| Ada |
126 |
| Parsel |
49 |
Koruma Durumu
| Koruma Derecesi - Anıtsal |
|
| Koruma Derecesi - Çevresel |
|
| Koruma Derecesi - Aykırı |
|
| Bugünkü Sahibi |
|
| Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
|
Diğer Özellikler
| Yaptıran |
Ali Paşa |
| Yapım Tarihi |
H. 980 - M. 1572 |
| Yapan |
|
| Kültür Dönemi |
Osmanlı |
| Kitabe |
Var |
| Vakfiye |
Var |
| Genel Tanım |
Camii |
Kullanım Durumu
| Koruma Durumu |
|
| Taşıyıcı Yapı |
|
| Üst Yapı |
|
| Dış Yapı |
|
| Süsleme Elemanları |
|
| Rutubet |
|
Ayrıntılı Tanımı
| Yapılan Onarımlar |
Onarım görmüştür. |
| Ayrıntılı Tanımı |
Yaş Meydan Mahallesi'nde bulunan cami, kuzeydoğusundaki türbe ve doğusundaki hamam ile birlikte bir külliye oluşturmaktadır. Portalinde kitabelik bulunmasına karşılık kitabesi olmayan yapının banisinin Temerrüd Ali Paşa olduğu son araştırmalarla belirlenmiştir. Ali Paşa'nın Erzurum Valiliği yaptığı sırada vefat ettiği ve vefat tarihinden hareketle külliyenin 1572 yılında yaptırıldığı düşünülmektedir. Caminin mimari özellikleri de 16.yy ikinci yarısından önceye tarihlenemeyeceğini göstermektedir. 1939 ve 1943 depremlerinde büyük hasar gören caminin onarımı 1953 yılında tamamlanmıştır.
Dört yönde duvara gömülü sekiz adet fil payenin sınırlandırdığı kare planlı harim, nişlerle genişletilerek üzeri tromp geçişli, 11,50 cm çapında büyük bir kubbeyle örtülmüştür. Kuzey cephede yedi kubbeyle örtülü son cemaat yeri bulunmaktadır. Kuzey cephede iki renkli mermerden yapılmış taçkapıyla girilen harim, beden duvarlarında sağır kemerler içerisine yerleştirilmiş çift sıra pencereler, kubbe kasnağı ve kubbe eteğine açılmış pencerelerle aydınlatılmaktadır. Harim içinde güney duvarının ortasında bir mihrap ve yanında minber yer alır. Kuzeybatı köşedeki kare kaideli, çokgen gövdeli, tek şerefeli minare oldukça yüksektir. Avluda ise sekiz ahşap destek üzerinde taşınan piramidal külahla örtülü şadırvan bulunmaktadır.
Cami beden duvarları ve minare tümüyle kesme taştan inşa edilmiş, örtü sisteminde tuğla malzemeye yer verilmiştir. Taçkapı, mihrap, minber ve son cemaat yeri sütunlarında mermer kullanılmıştır. Mihrap ve minber sade tutulmasına karşılık, iki renkli mermerden yapılmış taçkapı anıtsal görünüşlüdür. Kasnak ve kubbe yüzeylerine kalemişi tekniğinde bitkisel bezemeler yapılmıştır (Gabriel,1934; Uysal,1987; Seçgin,1997).
Ali Paşa Türbesi
Ali Paşa Camiinin kuzeydoğusunda yer alan türbe kare planlı, tromp geçişli kubbeyle örtülü bir yapıdır. Sekizgen kasnak üzerine oturan kubbe dıştan kurşun kaplıdır. Batı cephesinde baldaken tarzında bir sundurma bulunmaktadır. Kuzey, güney ve doğu cephelerde birer penceresi bulunan türbeye batı cephedeki kapıyla girilmektedir. Türbe içinde yüksek bir platform üzerinde, Ali Paşa, eşi ve oğluna ait üç adet sanduka yer almaktadır. Düzgün kesme taştan inşa edilmiş türbenin sundurma kemerlerinde tuğla kullanılmıştır.
|
| Su |
VAR |
| Elektrik |
VAR |
| Isıtma |
VAR |
| Orjinal Kullanım |
Cami |
| Bugünkü Kullanımı |
Cami |
| Önerilen Kullanım |
Cami |
| Tescil Kararı |
08.09.1978 / 1273 |
| Yayın Dizini |
|
| Ekler |
|
| Revizyon |
|
Görüntülenme Sayısı :
2982
Eklenme Tarihi :
21 Şubat 2013 Perşembe
Güncellenme Tarihi :
30 Nisan 2014 Çarşamba