­ ÇÖREĞİ BÜYÜK TEKKESİ | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

Çöreği Büyük Tekkesi - Tokat

Kimlik
Adı Çöreği Büyük Tekkesi
Envanter No -
Harita No -
Mah. Köy - Mevkii Niksar
Adres Çöreği Büyük Sokağı
Pafta
Ada
Parsel
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş
Diğer Özellikler
Yaptıran Bilinmiyor
Yapım Tarihi 14. yy.
Yapan
Kültür Dönemi
Kitabe yok
Vakfiye yok
Genel Tanım Tekke
Kullanım Durumu
Koruma Durumu
Taşıyıcı Yapı
Üst Yapı
Dış Yapı
Süsleme Elemanları
Rutubet
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Onarım görmüştür.
Ayrıntılı Tanımı Niksar ilçe merkezinin doğu çıkışında, cadde kenarında yer almaktadır. Yapının kitabesi bulunmadığından adı, banisi ve tarihi tartışmalıdır. İ.H.Uzunçarşılı; Cumhuriyet Döneminin başlarında mevcut olan kitabeyi gördüğünü, ancak birkaç kelime dışında okuyamadığını belirtmektedir. Orijinal yapıdan günümüze sadece taçkapısı ulaşan yapı, taçkapısının biçimi ve üslup özellikleri dikkate alınarak 14.yy.a tarihlenmektedir. Plan özelliklerine göre de 13.-14.yy.da yapılmış bir İlhanlı dönemi yapısıdır. Evliya Çelebi ve A.Gabriel'e göre; Çöreği Büyük Sultan adında bir zat, yapının yakınında gömülü olduğundan bu adı almıştır. Başka bir görüş de; taçkapısında yer alan çöreği andıran, büyük boyutlu, yüksek kabartma şeklindeki madalyonlardan dolayı yapıya Çöreği Büyük Tekkesi adı verilmiştir. A.Gabriel 1931-32 yıllarında bazı duvarları ayakta olan yapıyı tanıtmıştır. Kuzey cephedeki taçkapıyla girilen orijinal yapı; ortadaki avluya kuzey, güney ve batı yönlerden açılan üç eyvan ile köşe odalarından oluşan bir plana sahiptir. 1939 Erzincan depreminde taçkapısı dışında yıkılan yapının yerine,1957 yılında bugün görülen cami inşa edilmiş, orijinal taçkapı da caminin giriş kapısı olarak kullanılmıştır. A.Gabriel'e göre orijinal yapı; tuğla hatıllı moloz taş örgülüdür. Avluya açılan eyvan kemerleri kesme taştandır. Kuzey cephede eksenden doğuya kaymış durumdaki taçkapısı bezemeleriyle önem taşımaktadır. Palmetli bordürlerin çevrelediği taçkapının köşeliklerinde büyük boyutlu madalyonlar ve onların altında gülbezekler yer alır. Mukarnaslı kavsarasının altında, kitabeliğin üzerinde başını geriye çevirerek oturmuş bir geyik figürü tasvir edilmiştir. İki renkli taşlarla örülmüş kapı kemerinin hemen üzerinde Firdevsi Mesnevi'sinden bir bölüm işlenmiştir (Uzunçarşılı,1927; Gabriel,1934; Çal,1989; Gündoğdu,2004).
Su YOK
Elektrik YOK
Isıtma YOK
Orjinal Kullanım Cami
Bugünkü Kullanımı Cami
Önerilen Kullanım Cami
Tescil Kararı 08.09.1978 / A- 1274
Yayın Dizini
Ekler
Revizyon

Konum Bilgileri

Görüntülenme Sayısı : 2984    Eklenme Tarihi : 28 Şubat 2013 Perşembe    Güncellenme Tarihi : 07 Mayıs 2014 Çarşamba