Fars Atabekliği (Salgurlular) (1147-1284)

Selçuklular’ın başlangıcından beri İran’ın Fars bölgesinde hizmet gören Oğuz Salgur (Salur) boyundan Atabey Sungur’un Irak Selçuklu Sultanı Mes’ud zamanında istiklâl ilân etmesi ile kurulmuştur (1147). Başkent Şîrâz şehri idi. Sungur’un ölümü (1161)’nden sonra oğlu Zengî Irak Selçuklu devletini tanımak zorunda kaldı ve bu durum Selçuklu Devleti yıkılıncaya kadar (1194) devam etti. Kardeşler arası mücadelede üstünlük sağlayan I. Saad (Zengî’nin oğlu) 1203’de Salgurlu hükümdarı oldu. Ülkesini imar etti. Bir ara Harezmşahlar’a esir düşen Saad (Ölm. 1231)’dan sonra oğlu Ebû Bekir (Ölm. 1260) geçti. İranlı şair Saadî-i Şirazî ünlü eserlerini bu atabeyin himayesinde yazmıştı. Atabeylik İlhanlı Moğollar’a tâbi oldu. Daha sonra II. Saad’ın kızı, Moğol hükümdarı Hülegu’nun oğlu ile evlendi ve bu hatunun 1284’de ölümü ile sülâle nihayet buldu.

Kaynak:

Tarihte Türk Devletleri, C.I, Ankara Üniversitesi, Ankara 1987, s. X + 422.

Tarihte Türk Devletleri, C. II, Ankara Üniversitesi, Ankara 1987, s. VI + (423-816) + 16 Harita.

Metnin tümüne ''Fars Atabekliği (Salgurlular)'' isimli dökümandan ulaşılabilir.