Fikret Muallâ Saygı
(1903-1967)
Fikret Muallâ Saygı, mühendislik eğitimi için gittiği İsviçre’den Almanya’ya geçti; Berlin Güzel Sanatlar Akademisi’nde Arthur Kapmpf ’ın öğrencisi oldu. 6 yıllık eğitimini tamamladıktan sonra Paris’e geldi, sanat çevreleriyle tanıştı ve İstanbul’a döndü.
Balon Satan Kadın
Bu yıllarda resimle olduğu kadar edebiyatla da ilgiliydi. 1932’de Şiller (Schiller) 1759-1805, Hayatı ve Eserleri adıyla bir kitap yazdı. 1938’de Ses dergisinde “Üsera Karargâhı” adlı öyküsü yayınlandı; bunların yanında farklı konularda yazılar yayımladı ve oyunculuk yaptı.
{BENZERICERIK="Türk Ressamlar"}
Nâzım Hikmet'in Varan 3 adlı şiir kitabını resimledi. 1936, 1937 ve 1938 yıllarında Ses ve İsmail Hakkı Baltacıoğlu’nun Yeni Adam dergilerinde çeşitli desenler ve karikatürler çizdi.
Soyut
Fovizm ve Alman Ekspresyonizminin güçlü etkileri kadar kübik bir biçim dilinin de izlerini taşıyan çizimlerinde işçiler, köylüler, mahkumlar, yoksullar, kadınlar, bürokratlar, moda, vb. çeşitli konuları ele aldı.
Balıkçılar
Fikret Muallâ’nın çizimlerinde Ekspresyonizmden Kübizme, Rus Konstrüktivizmden Fovizme, Alman baskı sanatından Japon baskılarına, Kirschner’den Nolde’ye değişen ve çeşitlenen bir çizgi kalitesi görülür.
Makyaj
Geleneği ve sanat tarihini iyi bilen Muallâ, Osmanlı minyatürlerinden etkilendi. 1930-1940’larda tarihi, coğrafyası, iklimi ve insanı ile İstanbul kentini konu etti.
Pazar Yeri
Salâh Cimcoz’un aracılığıyla önemli bir portrecilik denemesine de girişti.
Portre
New York Dünya Sergisi’nde Türk pavyonunun sanat danışmanlığı görevini üstlenen Abidin Dino, Paris’e gitme kararı alan Fikret Muallâ’ya, Türk kahvesinin duvarlarında yer alacak 30 İstanbul görüntüsünü yapma işini verdi. Bu işten kazandığı parayı da katarak 1939 yılının ilk günü bir daha geri dönmemek üzere İstanbul’dan ayrıldı ve Paris’e gitti.
Köpekle Gezinti
Paris'le ilişkisini de İstanbul’la olduğu gibi kurdu. Hastanelerini, otellerini, barlarını, insanlarını, sokaklarını ve semtlerini bir bir tanıdı.
Meyhane
Son yıllarını tüm bu karmaşadan uzak Relainne’de geçirdi. Yaşamı bu ıssız, küçük Güney Fransa köyünde son buldu.
Kaynak: Ankara Resim ve Heykel Müzesi / Editör Zeynep Yasa-Yaman, Fotoğraflar: Sıtkı Fırat, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012