20. yüzyılın son çeyreğinde dünyanın değişen değerler topluluğu paralelinde, sanatın paradigmasında da yadsınamaz bir değişiklik meydana gelmeye başlamış ve bugün sanatın yeni paradigması ile sanat, sanatçı ve sanatın icra ediliş biçimi yepyeni kavramlarla açıklanır hale gelmiştir.

Modernist projenin sanatı “izm”lerle tanımlayan formatı ve normları, bugün yepyeni bir gramer kullanır hale gelmiştir. Aslında ‘izmler’in kapsadığı akımlar yok olmuş ancak her sanatçı bir “izm” olmuştur. Yaşamın bütün alanlarında karşımıza çıkan “disiplinlerarasılık” veya çok disiplinlilik, sanat üretenler açısından da karşılığını çoktan bulmuştur.

Sanatın yeni paradigması çerçevesinde günümüz sanat üretimlerinde en popüler yöntemler hiç kuşkusuz, dijital üretim biçimleri (video sanatı, dijital fotoğraf, enstalasyon v.b.) özellikle gençlerin bir sanat pratiği olarak en çok rağbet ettikleri yollar olmuştur. Aslında köklerini Marcel Duschamp’ın hazır malzemelerine (ör; pisuvar) kadar götürebileceğimiz veya pop sanatın örneğin Andy Warhol’un bir anlamda fordist bir mantıkla ürettiği reklam fotoğraflarına kadar gidebileceğimiz yol ve yöntemler bugünün sanat pratiğinin en çok kullanılan alanlarını oluşturmaktadırlar.

Konvansiyonel üretim biçimleri bu noktada yok mu olmuşlardır? Kuşkusuz hayır. Bu üretim biçimleri, var olan geleneksel üretim biçimlerini yok etmemiş ancak üretim yollarına yeni yeni kulvarlar eklemlemek suretiyle yepyeni ve çeşitli üretim alanlarını, sanat kavramları ve normları arasına yerleştirmişlerdir. Postmodernizm birçok konuda eleştiriliyor olmasına karşın, üretim biçimlerine sağladığı bu zenginlik açısından bir katkı sağlamıştır kanımızca…

Bu proje, sanatın yukarıda sözünü ettiğimiz “yeni grameri” ile üretim yapan ve özellikle genç sanatçılar veya sanatçı adayları için planlanan ve onların üretimlerini desteklemek ayrıca kamusal alanda bu tür sanatın görünürlüğünü de artırmak amacı taşımaktadır. Proje öncelikle Ankara’da bir laboratuvar duyarlığı ile yaşama geçirilecek ve daha sonra Türkiye ölçeğinde yeni pratiklerle geliştirilecektir. Projede sınırlı sayıda genç sanatçı ile bir anlamda “residence” mantığı ile üretim aşamaları gözlemlenebilir mekânlarda gerçekleştirilecek ve sonuçta bu üretimler sergi mekânı olarak düşünülmemiş alanlarda izleyici ile buluşturulacaktır.

Prof. Dr. Tansel TÜRKDOĞAN

Güncel Sanat Proje Yarışması

Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü tarafından ülkemizdeki güncel sanatı ve sanatçıları desteklemek, genç sanatçıları keşfetmek, yenilikçi üretimleri arttırmak ve bu eserlerin geniş kitlelerce izlenmesini sağlamak amacıyla “Genç Güncel Sanat Proje Yarışması” düzenlenmektedir.