Malik Aksel
(1903-1987)
Ressam ve Sanat Tarihçisi Malik Aksel, 1903 (bazı kaynaklara göre 1901) Selanik doğumludur. Balkan Savaşları’nın ardından ailesi ile birlikte İstanbul’a yerleşir. 1918’de İstanbul Erkek Öğretmen Okulu’na başlayan Aksel, burada bir dönem öğretmenlik yapan ressam Şevket Dağ’ın etkisinde kalır ve resim üzerine eğitim hayatını devam ettirmeye karar verir.
Yeni Mektep
Malik Aksel, 1928 yılında devletin yurt dışında sanat eğitimi için açtığı sınavı kazanarak Almanya’ya gider. Yurda döndükten sonra Ankara Gazi Resim-İş Bölümü’nde resim ve sanat tarihi dersleri verir. 1951’den emekliliğine kadar İstanbul Çapa ve Atatürk Eğitim Enstitülerinde resim ve sanat tarihi dersleri vermeye devam eder.
{BENZERICERIK="Türk Ressamlar"}
Resimde Alman ekolünden etkilenen Malik Aksel, suluboya tekniğinde resim yapmayı tercih eder. Ressamın ayrıca sanat alanında birçok makale ve kitabı bulunmaktadır. 1939’da II. Yurdu Gezen ressamlar arasında Sivas’a, 1942’deki V. Yurt Gezisinde Denizli'ye gönderilen Malik Aksel, resimlerinde Anadolu Kültürüne realist bir gözle yaklaşan saf ve yalın durağanlıkta figürlerinin betimsel çözümlemelerini suluboyanın avantajını kullanarak izleyiciye romantik bakış açısı ile sunar.
Malik Aksel Türk folkloruyla yakından ilgilenir ve Sanat Hayatı, Resim Sergisinde Otuz Gün (1943), İstanbul Mimarisinde Kuş Evleri (1959), Anadolu Halk Resimleri (1960), Türklerde Dini Resimler (1967), Sanat ve Folklor (1971), İstanbul’un Ortası (1977) adlı kitapları yazar.
Malik Aksel'in Kendi Yaptığı Portresi
Malik Aksel gelenekselci tutumu ile dönemin batı kökenli arayışı içinde olan ressamlardan farklı ve eleştirici bir tutumdadır. Batı sanatı etkisinde kalmış çevrelerce reddedilen ve unutturulan yüzyılların mirası Minyatür Sanatı geleneğini ve bu gelenek üzerine Çağdaş Türk resim sanatının oluşabileceğini savunan Malik Aksel’in bir dergiye verdiği röportajda Türk resim sanatı ve sanatçısı hakkındaki görüşlerinin aktarıldığı metinleri orijinal hali ile veriyoruz.
Kaynak: Dr. Candaş Keskin. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü
Ankara Resim ve Heykel Müzesi / Editör Zeynep Yasa-Yaman, Fotoğraflar: Sıtkı Fırat, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012
Görseller: “Ar’ın Sanat Anketi; Malik Aksel’in Düşünceleri”, Ar, İstanbul, Şubat 1938, s.10-11, 20. (Candaş Keskin arşivi), TDV İslam Ansiklopedisi