Türkiye Büyük Millet Meclisi Dönemi

Misak-ı Millî’nin İlânı

Mustafa Kemal Paşa 19 Aralık 1919 tarihinde Sivas’tan ayrılarak 27 Aralık 1919 tarihinde Ankara’ya vardı. Ali Rıza Paşa kabinesi ise 7 Ekim 1919 günü kabul edilen husus gereğince 9 Ekim tarihinde yeni seçim kararnâmesini neşretti. Seçimler 1908 Meşrutiyeti yasasına göre yapılmıştır. Yapılan seçimlerin sonunda milletvekilleri teker teker İstanbul’a gelmeye başlamışlardı. 12 Ocak 1920 tarihinde son Osmanlı Mebusan Meclisi çalışmalara başladı. 31 Ocak 1920 tarihinde yapılan 5. toplantıda İstanbul Milletvekili Reşat Hikmet Bey Meclis Başkanlığı’na getirildi. 17 Ocak 1920 tarihli meclis toplantısının ikinci birleşiminde Milli And (Misak-ı Millî) görüşüldü.

28 Ocak 1920 tarihinde kabul edilmiş olan bu Millî And, 17 Şubat’ta alınan kararla bütün dünyaya duyurulması oybirliği ile kabul edildi. Son Osmanlı Mebusan Meclisi üzerinde Misak-ı Millî’nin ilânından sonra baskı gittikçe arttı. Bu baskılar sonrasında Sadrazam Ali Rıza Paşa’nın 3 Mart 1920 tarihinde istifa etmesine yol açtı. 6 Mart 1920 tarihinde ise yeni kabineyi kurmakla Salih Paşa görevlendirildi. Ancak İtilâf Devletleri’nin İstanbul temsilcileri Londra’dan gelen emir üzerine 11 Mart 1920 tarihinde toplanarak Kuvay-ı Milliye’nin İstanbul’daki temsilcilerini tutuklamaya başladılar. 16 Mart 1920 tarihinde İngilizler İstanbul’u işgale başladılar ve son Osmanlı Mebusan Meclisi dağıtılmış oldu.

18 Mart 1920 tarihinde ise İstanbul’da toplanan Osmanlı Mebusan Meclisi Dr. Rıza Nur Bey ve arkadaşlarının verdiği önergeyi kabul ederek meclis genel kurul toplantılarının ertelenmesi kabul edildi.

Metnin tümüne "Türkiye Büyük Millet Meclisi Dönemi" isimli dokümandan ulaşılabilir.