Volkanik arazilerde görülen peri bacaları, yamaçlardaki sellenme sularının neden olduğu, farklı aşınma sürecinde oluşan sütun, piramidal sütun görünüşlü yer şekilleridir. Afyonkarahisar ilinin jeolojik yapısı gereği, volkanik arazi üzerinde bulunan İhsaniye, İscehisar, Bayat ve Bolvadin ilçelerinde değişik biçimlerde, şapkalı veya şapkasız çok sayıda peri bacaları bulunmaktadır. Bunlardan Bolvadin ilçesine bağlı Özburun kasabasının Minareli Deresi’nde diğer yörelerdeki peri bacalarından çok farklı oluşumlarıyla dikkat çekmektedir. Kemerkaya kasabasından Bayat ilçesine doğru uzanan hat arasında peri bacalarına rastlansa da Derbent köyü civarında peribacalarının yoğunlaştığı görülmektedir. Ayrıca Bayat ilçesinin İnpazarcık bölgesinde ve Mekan Yaylası’nın karşısında bulunan Eyerli dağının yamaçlarındaki dere yatakları içerisinde peri bacaları bulunmaktadır. Peri bacalarının en yoğun olduğu bölgeler ise, İscehisar ilçesinin Seydiler kasabasından başlayarak İhsaniye ilçesinin Döğer kasabasına kadar uzanan ve Afyonkarahisar Valiliği tarafından yaptırılan Turizm Kuşağı Yolu ile birbirine bağlanan hat üzerindeki yörelerdir. İscehisar ilçesi Seydiler kasabasının içinde ve çevresindeki vadilerde irili ufaklı çok sayıda peri bacası bulunmaktadır. Afyonkarahisar-Ankara yolunun kenarında oluşu nedeniyle en kolay ulaşılabilecek peri bacaları bunlardır. Bunun yanı sıra Karakaya köyünün Veliler, Kavruklar ve Keserler mahallelerinde; Olukpınar köyünün Öldümler mahallesinde, Ağın Dağı’nın eteklerindeki kaya yerleşimlerinin ön kısımlarında; Alanyurt kasabasında ve Selimiye köyü civarlarında; Çatağıl köyüne 2 kilometre kala orman içinde bulunan Ornaş Kayalıkları civarında bol miktarda peribacaları bulunmaktadır. İhsaniye ilçesine bağlı Kıyır köyünün sırtını yasladığı dağın eteklerinde; Ayazini kasabasının içinde ve yakın çevresinde; Hayranveli kasabası sınırları içinde bulunan Göynüş Vadisi’nde; Demirli köyü civarında; Bayramaliler köyü çevresinde; Döğer kasabasının Alanlı mahallesi yolunda ve Asar Kale civarında Afyonkarahisar ilinin en büyük peri bacaları ve peri bacası vadileri bulunmaktadır. Ayrıca Üçlerkayası köyü ve çevresinde, değişik boyut ve şekillerde, şapkalı, şapkasız peribacaları yer almaktadır. Yaklaşık olarak 110 kilometrelik köy yolları ile birbirine bağlanan bu bölgede, doğal güzelliklerin yanı sıra tarihi ören yerleri de turizmin ilgi odağıdır. Peri bacalarıyla, yörede yaygın biçimde yüzeylenen tüf kaya bloklarının insan eliyle oyulmasıyla oluşturulan kaya yerleşimlerinin çok yaygın olduğu bölge, tarihi ve doğal sit özellikleri ile gelecekte Afyonkarahisar ilinin alternatif turizm açısından en önemli kaynağıdır.

Kaynak: Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü