Geleneksel Kilis konut mimarisini yansıtan tarihi Neşet Efendi Konağı 1925-1927 yılları arasında Kilis eşrafından Neşet Efendi (TOPALOĞLU-1878-1969) tarafından yaptırılmıştır. Neşet Efendi, Halep'te yaşayan yakın dostu Cabirizade Nuri Bey’in evinin planından esinlenerek, "Mimar'us Sultan" lakabı ile anılan Halepli Mimar Hacı Ahmet’e bu konağı yaptırmıştır. 

Neşet Efendi’nin vefatına kadar geçen sürede konak, tüm aile fertlerinin özellikle yaz aylarını birlikte geçirdikleri bir mekân olmuştur. Konak, bahçe içinde, bodrum üzeri iki katlı kâgir bir yapıdır. Yapının inşasında, Kilis’in kuzeyinde yer alan Kesmelik’teki taş ocaklarından getirtilen kesme kireç taşları ile renkli İtalyan ve Gaziantep mermerleri kullanılmıştır. İç duvarları geçmişte Kilis’te yaygın kullanılan ve “sabun sıva” adı verilen, kireç, kendir ve ince külle hazırlanan bir malzeme ile sıvanmıştır. Konağın su gereksinimi biri binanın içerisinde diğeri bahçede olmak üzere toplam 2 kuyu ile sağlanmıştır. Ayrıca konakta yağmur suyu toplamak için bir de su sarnıcı  mevcuttur. Konağın bahçesi Mersin’den getirilen çiçekler ve nadide çam ağaçları ile süslenmiştir. Bahçenin güney kısmında tavus kuşları için bir kümes; bahçenin doğusunda ise bir ambar, atlar için bir ahır ve arabalar için de iki adet garaj yaptırılmıştır.

Konak özellikle 1930’lu ve 40’lı yıllarda Türkiye Suriye sınır Valileri görüşmelerine ev sahipliği yaparak tarihe tanıklık etmiştir.

Kilis Gezilecek Yerler

Kaynak: Kilis İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü