­

Safranbolu: Geleneğin Özgün Bir Örneği 

Safranbolu bozulmamış tarihi dokusu ve evleri ile ziyaret edenleri bir tarih yolculuğuna çıkarmaktadır.

Türkiye’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne ilk giren değerlerinden biri olan Safranbolu, 1994 yılından beri bu listede yer almaktadır.

Dünyanın en pahalı baharatlarından olan ve yerleşime de ismini veren safranın en kalitelisi Safranbolu'da yetişmektedir.

Safranbolu Tarihi

Bilinen tarihi MÖ 3000 yıllarına kadar giden Safranbolu sırası ile Hititler, Frigler, Lidyalılar, Persler, Helenistik Krallıklar, Romalılar, Selçuklular, Çobanoğulları, Candaroğulları ve Osmanlıların egemenlik kurdukları bir bölgede yer almaktadır.

Bugünkü yapısını 17. ve 18. yüzyıllarda kazanan Safranbolu, Türk şehir yapısına uygun olarak, zamana ve ihtiyaca bağlı gelişen, birbirine eklenerek büyüyen ve doğaya uyum sağlayıp onu koruyan niteliği ile dikkat çekmektedir.

Osmanlı Sivil Mimarisinin Güzide Örnekleri: Safranbolu Evleri

Safranbolu Evleri yüzlerce yıllık bir süreçte oluşan, Türk kent kültürünün günümüzde yaşanmasına katkıda bulunan önemli değerlerimizdendir. İlçe merkezinde 18. ve 19. yy. ile 20. yy. başlarında yapılmış yaklaşık 2000 geleneksel Türk evi bulunmaktadır. Bu eserlerin 800 kadarı yasal koruma altındadır. Evler Safranbolu´nun iki ayrı kesiminde gruplanmış durumdadır. Birincisi “Şehir” diye bilinen ve kışlık olarak kullanılan kesim, ikincisi “Bağlar” diye bilinen ve yazlık olarak kullanılan bölümdür.

Safranbolu evleri yalnızca mimarileri değil, konumlarıyla da Türk gelenekleri ve yaşam tarzı hakkında bilgi vermektedir. Evler yanında bulunan evin görüş açısını kapatmayacak ve güneş almasını engellemeyecek şekilde inşa edilmiştir.  

Arnavut kaldırımlı yolların ise sel sularına karşı dayanıklı olması ve rutubeti en aza indirmek amacıyla eğimli yapıldıkları bilinmektedir.

Safranbolu’nun evleri sadece asırlara meydan okuyan duruşları ile değil, üstün sanat zevkini yansıtan mimarileri, tüm yapıya yayılmış incelikli ahşap işçilikleriyle de hayranlık uyandırıcıdır.

Bazıları müze olarak düzenlenmiş bu evlerde özellikle ahşap işlemeli tavanlar dikkat çekmektedir. Evlerin bir bölümünün içinde yer alan havuz ise bulunduğu odaya serin bir hava vermek ve yangınlara karşı tedbir amacıyla yerleştirilmiştir.

Dünyanın En Pahalı Baharatlarından Safranın Yetiştiği Topraklar

Safran çiçeğinin en kalitelisi, ismini de verdiği Safranbolu’da yetişmektedir. Yetiştirilmesi ve bakımı büyük emek isteyen safranın kendi ağırlığının yüz bin katı sıvıyı sarıya boyama potansiyeli olduğu bilinmektedir. 

Ayrıca ilaç, gıda ve kozmetik sanayisinde de kullanılan safran dünyanın en pahalı baharatlarından biridir.

Safranbolu Lokumu: Benzersiz Lezzet

Türk Mutfak Kültürü’nün en önemli lezzetlerinden olan lokum konusunda isim yapmış yerleşimlerden biridir Safranbolu. Diğer lokumlara göre daha hafif olması, yapımında mineral bakımından zengin doğal Safranbolu sularının kullanılması şöhret kazanmasını sağlamıştır.

Bu nedenle Safranbolu’ya gelindiğinde mutlaka tadılması ve hediyelik olarak satın alınması gereken ürünlerin başında gelir.

Safranbolu’ ya Nasıl Gidilir?

İstanbul ve Ankara’dan Safranbolu’ya kara yolu ile ulaşabilmek mümkün. Her iki ilden düzenli olarak otobüs seferlerinin bulunduğu yerleşim İstanbul’a yaklaşık 5, Ankara’ya ise 2.5 saat uzaklıkta yer alıyor.

UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 1994
Liste Sıra No: 614

Yeri: Karadeniz Bölgesi, Karabük
Kategori: Kültürel 

Fotoğraflar: Tanıtma Genel Müdürlüğü, Gülcan Acar, Murat Öcal

E-Kitap / Doküman

SAFRANBOLU