Magnesia Antik Kenti, Aydın’ın Germencik ilçesinde yer almaktadır.
Kent, efsaneye göre Thessalia’dan gelen Magnetler tarafından kurulmuştur. Apollon’un kehaneti ve yol göstermesi üzerine Anadolu’ya gelen Magnetlerin kurdukları ilk Magnesia’nın yeri bilinmemektedir. Menderes Nehri'nin sürekli yatak değiştirip taşması sonucu meydana gelen salgın hastalıklar ve Pers tehlikesine karşı Atinalı Thibron’un MÖ 400’lerde kenti taşıyarak yeniden kurduğu bilinmektedir. Bugünkü kent, yeniden kurulan ikinci Magnesia’dır.
Official Turkish Museums
Magnesia, çevresi surla çevrili, ızgara planlı cadde ve sokak sistemine sahip bir kenttir. Priene, Ephesos ve Tralleis üçgeni arasında ticari ve stratejik açıdan önemli bir konuma sahiptir. Magnesia’nın ünü, tasarım ve uygulamalarıyla ismi günümüze kadar ulaşmış olan mimar Hermogenes’ten kaynaklanmaktadır.
Official Turkish Museums
Hermogenes, pseudodipteros tapınak planını ve sütun aralıklarına göre tapınak tiplerini belirleyen ilk mimardır. Baş eseri Magnesia’daki Leukophryne Tapınağı’dır. Hermogenes bu tapınağı Arkaik döneme ait başka bir tapınağın yıkıntıları üzerine inşa etmiştir. İon düzeninde 8x5 sütunlu olan tapınak, Anadolu’nun Helenistik dönemdeki dördüncü en büyük tapınağıdır.
Official Turkish Museums
1994-2001 yılları arasında Artemis Kutsal Alanı’nda yürütülen kazı çalışmaları sonucunda tapınağın önündeki altar ile agora arasındaki, mermer döşemeli tören alanı ortaya çıkarılmıştır. Tören alanının çevresi, boyutları üç metreye ulaşan tanrı kabartmalarıyla kaplı olup önünde kurban halkaları yer almaktadır. Törenlere katılacakların duracakları yerleri belirten “topos” yer yazıtları, alanın iki yanını sınırlayan döşeme blokları üzerinde yer almaktadır. Kutsal alanı çevreleyen stoadan bölümler de kazılarda ortaya çıkarılmıştır.
TGA
Magnesia’nın önemli yapılarından bir diğeri mil altında kalarak ortadan kaybolmuş olan agorasıdır. Agoraya, Artemis Kutsal Alanı’ndan, kutsal bir kapı ile girilir. Propylon tümüyle ortaya çıkartılmıştır. Agora, 26 bin metrekarelik boyutu ve 414 sütunu ile döneminin en büyük çarşıları arasında yer almaktadır. Agoranın, Roma dönemine ait “Çarşı Bazilikası” olduğu tespit edilmiştir. Yapıdaki başlıklarda, Homeros’un Odyseia adlı eserinde bahsedilen köpek bacaklı Skylla’nın macerasını anlatan kabartmalar kullanılmıştır.
TGA
Dini amaçlı törenlerde kullanılmak üzere yapılmakta iken heyelan nedeniyle yarım kalmış bir yapı olan Theatron, 32 kişilik Latrina (genel tuvalet) ile birlikte Magnesia’nın önemli yapıları arasında yerini almıştır.
Magnesia’da bugün kısmen görülebilen diğer yapılar arasında ise Milet’teki Faustina Hamamı'nın bir kopyası olan hamam, Odeon, Stadion, spor ağırlıklı bir eğitim merkezi olan Gymnasion, Roma Tapınağı, Bizans suru ve 5. yüzyıla ait enine planlı Çerkez Musa Camisi sayılabilir.
Magnesia Ören Yeri kazılarında ortaya çıkan, Roma dönemine ait, mermerden yapılmış dört kadın heykeli
Aydın Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.
Kaynak: Aydın İl Kültür Turizm Müdürlüğü